Emblematy12

Strachem pogaństwa, chrześcijan zasłoną,

Gdzie siedmiorogi Nil swe nurty kryje I kędy Czarne Morze Dunaj pije,

Tak imię Jego straszne i wgrożone

40 Jako po całym świecie jest wsławione.    ;

I już czas blisko, gdy krwią zlawszy pole    ;

Okurzy dymem Konstantynopole;

Już drży, już brzydkie meczety padają,

Już Mu się wieże z daleka kłaniają,

45 Już Mu się świetne otwierają bramy,    Ą

I tam Go, da Bóg, wrychle oglądamy W zbroczonym we krwi pogańskiej szarłacie    |

Na Konstantynów wielkich Majestacie.

A kiedy będzie w zwycięskiej koronie 50 Wjeżdżał, nie sprzęgłe pociągną Go konie,

Ale twardymi brzęcząc łańcuchami

Hardzi poganie wprzęgą Mu się sami.

Puści na wolność Euksyn związany,    ;

Zrzuci i z Wschodu całego kajdany

55 Wznidzie wesoło za sprawą Obrońcę    :

Swego tak dawno poi manę Słońce,    •

A chrześcijański lud, z dawnego czasu

Jęcząc w niewoli, z twardego tarasu    1

Męstwem odbity tak walecznej ręki,

60 Odda swe Bogu śluby, Jemu dzięki.

W jako zaś wielki Dom i jak wyniosły Przychylne Nieba i znowu Cię wniosły,

Radoby pióro życzliwe wspomniało,    i

Ale by takiej pracy nie zdołało.

65 Orzeł ten, który spowinnowacenie    j

Miał i z Koronnym, w słoneczne promienie    \

Patrzy; moję blask źrzenicę przenika,    1

Niechże to za mnie odprawi kronika,    -j

Wszak jej bogatych materyi przybywa 70 Z tej sławy i z tych dzieł, w których opływa    •

I które ręką szerzy niezwalczoną    J

Ten, któregoś Ty głowy jest Koroną.

Przyjmże, o zacna Księżno, to od sługi,

Czym płaci swoje niezliczone długi    ’

75 Z tym upewnieniem, żeć nie pochlebuje    |

Ten, coc się z pracą swą nie prezentuj<e>,

Lecz z cienia tylko na tak okazały

Patrzy jasności blask i Twojej chwały

Te Emblemmata i z tymi napisami krótkiemi nad niemi napisane od jednego; Kapucyna, a potym na rozkazanie Księżny J < ej > M<iłoś>ci Polskie Wiersze na nie, to jest na same Emblemmata i te napisy nad niemi krótkie napisane.

Khim mtarz krytyczny do dedykacji „Emblematów'

W li ( ³ rękopis Bibl. Narodowej w Warszawie, sygn. II6803): Do... Księżnej... Ulldl^yny •/, Sobieszyna Radziwiłowej, księżnej na Ołyce i Nieświeżu.wśród wy-pltlMyi li starostw brak w R: Rabsztyńskiej; w R: Niżuńskiej, Ostrzskiej; w M (rkpsie Jjjfyiy i li linowej): Ostrzkiej.

W *1 M i R: Radziwiłowskiemu.

Wi 7 M: rana; R: ranna.

W, 10 R: wszytkie złoto.

W. i 6 R: szkosztował.

W, 71 R: rozmyślanie.

W. 71 ii: świetem.

W. łl M: teraz; R: tedy.

W. M M: Septentryjonie; R: Septemtryjonie.

ww. 4 i —60 brak w R; w dodanym fragmencie zaostrzone antytureckie akcenty i prognostyki pod adresem króla Jana III wskazują, że słowa te dopisano w r. 1679 lub najpóźniej w r. 1680 (przed śmiercią Michała Kazimierza Radziwiłła, zm. 14 listopada 1680, por. wstęp), gdy dokonała się reorientacją polityki króla -plany udziału w krucjacie anty tureckiej.

W, 44 M: brzytkie,

W. 66 M: spowinnowacenie; R: spowinowacenie.

W. 66 M: koronnym; R: koronym (a więc znak powtórzenia „n” czyli: koronnym, a więc R = M).

w> 7) R: ręka... niezwalczona (błędnie,bo rym do: koroną).

-• w. 7.4 M: Przyjmże, o zacna Księżno; R: Przyjmże, zacna Księżno, ww. 75-78 brak w R.

w. 75 M: pochlebuję.

W R brak też zamieszczonej po dedykacji, poprzedzającej teksty Emblematów noty: „Te Emblemmata,.por. wstęp.

5