128 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne
Związki te blokują przewodnictwo nerwowo-mię-śniowe przez kompetycyjne hamowanie acetylocholiny w receptorze nikotynowym płytki motorycznej. Blokada ta może być zniesiona inhibitorami cholino-esterazy. W tab. 7.1 zestawiono stosowane klinicznie niedepolaryzujące relaksancja, w tab. 7.2 - ich far-makodynamikę i farmakokinetykę.
Na podstawie budowy chemicznej można rozróżnić dwie grupy stosowanych środków zwiotczających mięśnie:
- aminosteroidy: pankuronium, wekuronium, rokuronium;
- pochodne benzylowe izochinoliny: atrakurium, cis-atrakurium. miwakurium.
Tabela 7.1 Niedepolaryzujące środki zwiotczające mięśnie | |
Nazwa międzynarodowa |
Nazwa preparatu |
Galamina |
Flaxedil |
Alkuronium |
Alloferin |
Wekuronium |
Norcuron |
Pankuronium |
Pancuronium, Pavulon |
Atrakurium |
Tracrium |
Cis-atrakurium |
Nimbex |
Rokuronium |
Esmeron, Zemuron |
Miwakurium |
Mivacron |
Aminosteroidy. Substancje te działają silnie zwiotczające na mięśnie i słabo wagolitycznie. Niektóre są częściowo metabolizowane w wątrobie (wyjątek: rokuronium) i wszystkie są wydalane przez nerki. Zaletą jest brak uwalniania przez nie histaminy.
Pochodne benzylowe izochinoliny. Te środki działają również silnie zwiotczająco na mięśnie, ale nie wykazują właściwości wagolitycznych. Mają jednak pewną tendencję do uwalniania histaminy, co może dawać objawy kliniczne. Atraku-rium i cis-atrakurium są inaktywowane na drodze eliminacji Hofmanna, miwakurium przez cholino-esterazę tkankową. Wydalane są przez nerki.
Czas działania środka niedepolaiyzująeego zwiotczającego mięśnie zależy przede wszystkim od metabolizmu i drogi wydalania. W zależności od czasu działania DUR25, rozróżnia się następujące grupy:
- długo działające niedepolaryzujące środki zwiotczające (DUR25 > 50 min): pankuronium, alku-ronium;
- średnio długo działające niedepolaryzujące środki zwiotczające (DUR25 20-50 min): wekuronium, rokuronium, atrakurium, cis-atrakurium;
- krótko działające niedepolaryzujące środki zwiotczające (DUR25 < 20 min): miwakurium.
Po wstrzyknięciu niedepolaryzującego środka zwiotczającego mięśnie występuje najpierw osła-
Tabela 7.2 Farmakodynamika i farmakokinetyka stosowanych niedepolaryzujących środków zwiotczających mięśnie (t, - półokres eliminacji; Vdss: objętość dystrybucji)
Miwakurium |
Rokuronium |
Wekuronium |
Cis-atrakurium |
Atrakurium | |
ED 95 (mg/kg) |
0,08 |
0,3 |
0,05 |
0,05 |
0,25 |
Czas osiągnięcia maksymalnego działania przy 2 x ED95 |
3,3 ±1 |
1,8 + 0,5 |
2,4 ±0,7 |
5 ± 1 |
2 ±0,8 |
DUR25 (min) przy 2 x ED95 |
17 + 3 |
41 ±7 |
35 ±5 |
45 ±9 |
39 ± 6 |
Współczynnik odnowy (min) przy 2 x ED95 |
7 ± 2 |
17 + 5 |
14 ±5 |
13 + 2 |
12 ± 5 |
ti/2fs (min) |
2 ± 1 |
88 + 18 |
70 ±20 |
22 + 3 |
20 ±3 |
Vdss (ml/kg) |
290 ±200 |
184 + 41 |
244 + 38 |
144 ±34 |
120+19 |
Klirens (ml/kg/min) |
80 + 40 |
2,8 ±0,6 |
5,2 ± 1 |
5,3 ± 1,2 |
5,6 ± 0,6 |