larsen0152

152 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

5 s wyzwala skurcze o stałym nasileniu. Jeżeli po bodźcu tężcowym zadziała się ponownie bodźcami o niskiej częstotliwości, wówczas wywołane skurcze są przez kilka minut silniejsze niż po poprzednim drażnieniu. Jest to nazywane potęgowaniem potężcowym, a polega na przejściowym wzmożonym wyzwalaniu acetylocholiny przez drażnienie tężcowe.

Po pojedynczych bodźcach w seriach po 4 i częstotliwości 2 Hz (train-of-four) wszystkie 4 skurcze są równe. Natomiast pod wpływem środków zwiotczających amplituda skurczów i napięcie w pobudzanych mięśniach maleją. Nasilenie reakcji zależy od liczby zablokowanych receptorów w płytce motorycznej.

W praktyce stosuje się rozmaite systemy stymulacji, ponieważ blok niedepolaryzacyjny wykazuje różne właściwości w zależności od tego, jakie zastosuje się sposoby stymulacji. Używane sposoby to:

-    bodziec pojedynczy,

-    train-of-four,

-    bodziec tężcowy,

-    drażnienie potężcowe,

-    double-b u rs t - sup ress i on.

Bodźce pojedyncze

Przy tym najprostszym sposobie drażnienia nerwów stosuje się pojedyncze bodźce w odstępach większych niż 10 s i porównuje się wielkość skurczu ze skurczem sprzed podania środka zwiotczającego. Potrzebna jest więc wartość kontrolna sprzed podania środka. Wadą jest również to, że zablokowanych musi być co najmniej 75-80% receptorów. aby amplituda skurczu zmalała, a przy zablokowaniu 90-95% nie można już wywołać żadnego skurczu.

Train-of-four (TOF)

Przy train-of-four (TOF) chodzi o serię pojedynczych bodźców stosowanych w odstępach 0,5 s, a więc z częstotliwością 2 Hz, czyli 4 bodźców w ciągu 2 s (ryc. 7.10). Postępowanie to umożliwia półilościową ocenę blokady nerwowo-mięśniowej, nie jest bolesne i nie wymaga ustalenia wartości kontrolnych przed blokadą.

Bez blokady nerwowo-mięśniowej przy stymulacji seriami 4 bodźców wszystkie skurcze są równie wysokie. Pod wpływem środka zwiotczającego amplituda, w zależności od nasilenia blokady, maleje. Ale i w tym wypadku musi być zablokowa-

iloraz serii 4 bodźców a

blok niedepolaryzacyjny

A    B    C    D

blok depolaryzacyjny

A    B    C    D

Ryc. 7.10 Pojedyncze bodźce w seriach 4 bodźców (TOF - train-of-fout)■

U góry: Iloraz serii 4 bodźców (TOFR) przy bloku niedepolaryzacyjnym: amplituda czwartego skurczu jest bardziej zmniejszona niż amplituda trzech pozostałych skurczów; pojedyncze bodźce w serii poczwórnej o częstotliwości 2 Hz.

Środek: Blok niedepolaryzacyjny. Pojedyncze bodźce w serii poczwórnej o częstotliwości 2 Hz. A) Reakcje wyjściowe bez środka zwiotczającego: wszystkie skurcze mają tę samą wielkość. B), C) i D): po podaniu środka zwiotczającego iloraz serii 4 bodźców maleje w miarę nasilania blokady.

Na dole: Blok depolaryzacyjny. Pojedyncze bodźce w serii poczwórnej z częstotliwością 2 Hz. A) Reakcje wyjściowe przed podaniem środka zwiotczającego. B), C) i D) reakcje skurczowe po podaniu środka zwiotczającego: amplituda skurczów jest zmniejszona, iloraz serii poczwórnej pozostaje natomiast niezmieniony.