larsen0180

180 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

Ryc. 8.10 Hipotetyczny mechanizm bloku różnicowego. W cienkim włóknie nerwowym zablokowane są przez środek znieczulający miejscowo trzy kolejne węzły (przewężenia), w grubym aksonie tylko jeden. Przez ten jeden węzeł impuls mógłby przeskoczyć.

nięciu anestetyku pacjent przestaje być wrażliwy na pojedyncze ukłucia kontrolującego znieczulenie anestezjologa, ale krzyczy (co prawda nie tak głośno jak bez blokady), kiedy skalpel chirurga nacina skórę. Przyczyną słabego znieczulenia jest niedostateczna jeszcze blokada. C„, nerwu jest dopiero co osiągnięte, więc pojedyncze bodźce, jak ukłucia igły, nie są już przewodzone. Natomiast przy ciągłej stymulacji, jak cięcie skalpelem, co drugi lub trzeci impuls przełamuje próg i pacjent odczuwa wyraźnie, jakkolwiek w słabszym stopniu, ból.

Hh Jeżeli pojawi się blok Wedensky’ego, trzeba najpierw odczekać aż więcej anestetyku lo-H kalnego wniknie do nerwu. Gdy mimo to nie wystąpi skuteczniejsze znieczulenie, należy ponownie podać środek znieczulający miejscowo lub zastosować znieczulenie ogólne.

6.1.5 Blokada różnicująca czucie od motoryki

Niektóre anestetyki mogą wywołać blokadę różnicującą czucie od motoryki, to znaczy spowodować wystarczającą blokadę funkcji sensorycznych bez wyraźnej blokady motorycznej. Dotyczy to głównie bupiwakainy i ropiwakainy; przy ich użyciu można wywołać taki efekt niezależnie od techniki blokady (zob. rozdz. 37). Przyczyna tego odmiennego zachowania nie jest wyjaśniona.

6.1.6 Kojarzenie środków znieczulających miejscowo

Przez mieszanie różnych anestetyków lokalnych próbuje się skrócić czas wystąpienia maksymalnego działania i przedłużyć czas działania. W tym celu kojarzy się środek o szybkim, ale krótkotrwałym działaniu ze związkiem działającym długo, ale charakteryzującym się opóźnionym wystąpieniem działania. Według obecnego stanu wiedzy wydaje się, że kombinacja taka nie wykazuje żadnych szczególnych zalet. Można zresztą przez zastosowanie techniki kateterowej prowadzić znieczulenie o dowolnym czasie trwania i możliwym do zaakceptowania czasie maksymalnego działania.

7 Ogólne działania toksyczne

Środki znieczulające miejscowo mogą wywoływać różne niepożądane objawy, spośród których ogólne efekty toksyczne odgrywają wielką rolę, mogą być niebezpieczne. Jak już o tym była mowa, wszystkie anestetyki lokalne o charakterze amidów wchłaniają się z miejsca podania do krwi i są przez krążenie transportowane do różnych narządów. Przy właściwie dobranej dawce i prawidłowo wykonanej blokadzie stężenia w osoczu mieszczą się jednak w zakresie, w którym nie należy oczekiwać ogólnego działania toksycznego. Ale:

Ogólne reakcje toksyczne na środki znieczulające miejscowo występują z powodu przedawkowania lub pomyłkowego wstrzyknięcia donaczy-niowego.

Objawiają się głównie jako zaburzenia funkcji mózgu i serca. Zaburzenia ośrodkowe występują na ogół po znacznie mniejszych dawkach i przy znacznie mniejszych stężeniach w osoczu niż zaburzenia sercowo-naczyniowe. Jednakże zaburzenia krążeniowe, jeżeli wystąpią, są groźne dla życia i trudne do leczenia.

Toksyczne reakcje na środki znieczulające miejscowo są stosunkowo rzadkie, występują w 0,09 do 1,5% przeprowadzonych anestezji.