544 II Anestezjologia ogólna
wany nerw przeponowy (C3-C5), nie ma niebezpieczeństwa wystąpienia niewydolności oddechowej. W operacjach jamy brzusznej można wywołać niewydolność oddechową przez założenie do jamy otrzewnowej dużej serwety, która ogranicza ruchomość przepony. Niektórzy chorzy w czasie wysokiego znieczulenia podpajęczynówko we go skarżą się na duszność. Przyczyną jej bywa upośledzenie ruchomości mięśni brzucha i przepony.
Blokada przywspółczulnych segmentów krzyżowych S2-S4 powoduje atonię pęcherza moczowego z zahamowaniem parcia na mocz. Zwieracz pęcherza moczowego, w przeciwieństwie do zwieracza odbytu, nie ulega zwiotczeniu. Po znieczuleniu podpajęczynówkowym funkcja autonomicznych włókien S2-S4 powraca jako ostatnia, dlatego często występują pooperacyjne zaburzenia w oddawaniu moczu (zaburzenia opróżniania pęcherza moczowego).
Prącie w wyniku blokady nerwów wzwodo-wych (S2-S3) staje się wiotkie i wypełnione krwią.
Blokada współczulna Th5-Ll wyłącza unerwienie jelit pochodzące z nerwów trzewnych, wywołując tym samym przewagę układu przywspółczulnego, którego czynność nie jest zablokowana. Jelita są obkurczone, małe, zachowują perystaltykę. Ułatwia to eksplorację podczas operacji jamy brzusznej i zamknięcie powłok brzusznych.
Klinicznie ważne: bodźce chirurgiczne pochodzące z nadbrzusza są odbierane jako ból trzewny, ponieważ są one przekazywane przez niezabloko-wany nerw błędny.
Podczas znieczulenia podpajęczynówkowego zostaje zahamowane wydzielanie amin katecholo-wych przez rdzeń nadnerczy jako odpowiedź na działanie bodźców z pola operacyjnego. Znieczulenie podpajęczynówkowe nie ma natomiast wpływu na wydzielanie kortyzolu przez korę nadnerczy, prawdopodobnie dlatego, że dośrodkowe włókna nerwu błędnego nie są zablokowane.
Znieczulenie podpajęczynówkowe jest prostą, tanią i niezawodną metodą umożliwiającą bezbolesne przeprowadzenie wielu operacji w warunkach pełnego zwiotczenia mięśni. Spotykane powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego nie zawsze można przewidzieć i tylko anestezjolog o dużym doświadczeniu może je opanować. Dlatego znieczulenia podpajęczynówkowe mogą wykonywać tylko ci lekarze, którzy opanowali metody znieczulenia ogólnego i resuscytację krążeniowo-oddechową.
Wskazania do znieczulenia podpajęczynówkowego są uwarunkowane wieloma czynnikami. Do najważniejszych z nich należą:
- stan ogólny pacjenta,
- rodzaj i czas trwania operacji,
- sprawność operatora,
- możliwość nadzoru pooperacyjnego.
T Zasadniczo nie można ustalić sztywnego schematu stosowania znieczulenia podpajęczynówkowego, nie należy też wskazań dopasowywać do znieczulenia podpajęczynówkowego.
5.1.1 Rodzaj operacji
Najważniejsze kryteria doboru rodzaju znieczulenia to:
- region operacji,
- czas trwania operacji,
- wymagany stopień zwiotczenia,
- przewidywana utrata krwi.
Region operacji. Znieczulenie podpajęczynówkowe wskazane jest szczególnie w operacjach podbrzusza, poniżej pępka (ThlO), np. operacje kończyn dolnych, operacje urologiczne poniżej ujścia moczowodu, operacje ogólnochirurgiczne i ginekologiczne krocza. Znieczulenie podpajęczynówkowe jest korzystniejsze niż znieczulenie ogólne przede wszystkim u pacjentów z pełnym żołądkiem, wysokim ryzykiem operacyjnymi u chorych zagrożonych niewydolnością oddechową.
Znieczulenie podpajęczynówkowe o większym