larsen0760

760 II Anestezjologia ogólna

2.4.2 Test wykrywania przeciwciał

Test ten, podobnie jak próbę krzyżową, wykonuje się w trzech fazach, trwa on 30-45 min. W przeciwieństwie do próby krzyżowej miesza się wzorcowe krwinki czerwone zawierające optymalną liczbę antygenów', z badaną surowicą. Jeżeli wynik badania w'e wszystkich trzech fazach jest ujemny, oznacza to, że w badanej surowicy nie występują żadne przeciwciała nieregularne.

| Przed wszystkimi zabiegami, w których przebiegu należy się liczyć z krwawieniem wymagającym przetoczenia krwi, powinno się oznaczyć grupę krwi oraz przeprowadzić test na obecność przeciwciał. Przy pozytywnym wyniku tego testu, należy natychmiast ustalić specyfikę danych przeciwciał.

Przynależność grupowa w obrębie układu ABO oraz czynnika Rh powinna zostać określona także w przypadkach nagłych. Serologiczne próby zgodności muszą być również przeprowadzone u pacjentów, którzy byli w' przeszłości leczeni preparatami krwi.

3 Konserwacja krwi

Konserwacja krwi dawców ma duże znaczenie kliniczne, ponieważ pobrana krew starzeje się i traci swoją biologiczną wartość. W celu opóźnienia procesu starzenia się krwi, stosuje się metody jej konserwowania. Należą do nich:

-    oziębienie krwi do temperatury 4°C ± 2°C w odpornej na wstrząsy lodówce,

-    dodanie do krwi stabilizatorów (roztworów konserwuj ących).

Obecnie w praktyce klinicznej wykorzystuje się dwa rodzaje stabilizatorów: stabilizator ACD i CPD (tab. 28.4).

Stabilizator ACD. Stabilizator ten składa się z trzech związków: kwasu cytrynowego, cytrynianu sodu i dekstrozy, które rozpuszcza się w wolnej od pirogenów wodzie destylowanej. Stosowane są dwa różne stężenia stabilizatora ACD (zob. tab. 28.4). Cytrynian usuwa zjonizowany wapń hamując w ten sposób proces krzepnięcia, gdyż związany wapń nie może uczestniczyć dalej w kaskadzie procesów krzepnięcia. Reakcja ta przebiega w następujący sposób:

3Ca^⁺ + 2Na)cytrynian —> Ca₃(cytrynian)₂ + 6Na^f.

W stabilizatorze znajduje się więcej cytrynianu niż potrzeba go do hamowania procesów krzepnięcia. Z tego powodu podczas transfuzji z każdym preparatem krwi konserwowanej biorca otrzymuje niewielką ilość cytrynianu (znaczenie kliniczne - zob. pkt 5.3.4).

Krwinki czerwone wykorzystują dodatek glukozy w stabilizatorze w procesie glikolizy, co powoduje podtrzymanie obecności wysokoenergetycznych fosforanów, a przez to zdolności przeżycia erytrocytów. Tempo glikolizy zostaje dodatkowo, przez oziębienie krwi, zmniejszone 40-krotnie, co także chroni ją przed procesami starzenia. Co najmniej 70% wszystkich erytrocytów zawartych w preparacie krwi konserwowanej musi przeżyć we krwi biorcy 24 godz. po przetoczeniu.

ł Z powodu ściśle określonej zdolności przeżycia erytrocytów, dozwolony czas przechowywania krwi konserwowanej w temperaturze 4-6°C jest ograniczony do 21 dni.

Stabilizator CPD. Stabilizator ten zawiera dodatkowo, w celu podtrzymywania glikolizy w erytrocytach, diwodorofosforan sodu. Oprócz tego, zawartość cytrynianu w porównaniu z ACD jest mniejsza o 14%; wartość pH wynosząca 5,6 jest początkowo znacznie wyższa niż w przypadku ACD (pH 5,0). Z powodu wyższego pH w preparacie zwiększa się ilość 2,3-difosfoglicerynianu (2,3-DPG). Dlatego w przypadku tego stabilizatora stężenie DPG po tygodniu przechowywania znajduje się jeszcze w zakresie normy, natomiast w preparatach konserwowanych ACD spada o 60%. Wprawdzie stosując stabilizator CPD wydłuża się czas przeżycia 70% krwinek czerwonych do 28 dni, dozwolony czas przechowywania preparatów wynosi jednak także tylko 21 dni.

Stabilizator CPD-l-adeninowy (CPD-A-1). Poprzez dodanie niewielkiej ilości adeniny, można wydłużyć czas przechowywania preparatów krwi konserwowanej do co najmniej 35 dni. 24-godzin-ny odsetek przeżycia krwinek czerwonych przy zastosowaniu tego stabilizatora jest lepszy niż w przypadku CPD.

Wszystkie stabilizatory uwzględniają utrzymanie przy życiu tylko erytrocytów, z powodu których zwykle przeprowadza się transfuzję krwi. Inne. części składowe krwi, takie jak płytki krwi.