954 II Anestezjologia ogólna
stkim leki przeciwbólowe o działaniu przeciwzapal-no-przeciwgorączkowytn (zob. rozdz. 31). Substancje te są szczególnie skuteczne w bólach spowodowanych obrzękiem tkanek i stanem zapalnym, które najczęściej występują w 24-48 godz. po operacji.
Znieczulenia regionalne. Po znieczuleniu podpa-jęczynówkowym lub zewnątrzoponowym pacjenci powinni spełniać następujące kryteria wypisu:
- powrót motoryki (zgięcie podeszwowe stopy),
- prawidłowe czucie w okolicy okoloodbytniczej,
- powrót czucia położenia w dużym palcu stopy,
- powrót funkcji układu współczulnego (zdoinos'ć samoistnego oddawania moczu).
Przyjmowanie płynów przed zwolnieniem pacjenta do domu. Pacjentów wymiotujących i nie-tolerująeych picia przejrzystych płynów nie powinno się w takim stanie zwalniać do domu. Natomiast pacjentów bez wymiotów' można, nawet bez uprzedniej próby podania płynów, zw-olnić do domu. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, ponieważ zezwolenie im na picie lub zmuszanie ich do doustnego przyjęcia płynów' w pierwszych godzinach po znieczuleniu często wywołuje w'ymioty i w' ten sposób niepotrzebnie opóźnia wypis. Przy tym konieczność ponownego przyjęcia dzieci z powodu ostrego odwodnienia po zabiegu ambulatoryjnym występuje sporadycznie. Nie jest wymagane podanie do picia płynu i uzależnianie od tego decyzji zwolnienia do domu.
Oddawanie moczu. Wielu pacjentów nie może oddać moczu w pierwszych godzinach po znieczuleniu. Do najważniejszych przyczyn należą bóle, blokada autonomicznego unerwienia pęcherza moczowego, podanie substancji działających anty-cholinergicznie, także nie bez znaczenia są zahamowania psychiczne. Jeżeli oddanie moczu nie jest dla chirurga koniecznym kryterium zwolnienia, można większość pacjentów wypisać bez uprzedniego oddania przez nich moczu. Należy im także wyjaśnić, co należy w domu zrobić w wypadku dalszego zatrzymania moczu.
| Anestezjolog powinien zwrócić uwagę pacjenta na to, że czynności precyzyjne, zdolność oceny sytuacji oraz zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych mogą być zaburzone w ciągu co najmniej 24 godz. po znieczuleniu ogólnym, dlatego też konieczne są odpowiednie środki ostrożności. Ponadto pacjent nie może w ciągu 24 godz. pić alkoholu ani podejmować ważnych decyzji.
Przed wypisem wyjaśnia się pacjentowi, jakie mogą u niego wystąpić powikłania (zgaga, bóle mięśniowe, inne dolegliwości bólowe) oraz otrzymuje on numer telefonu lekarza w szpitalu, do którego w' razie konieczności może zadzw'onić.
6.11.1 Przyczyny opóźnienia wypisu
Do najważniejszych przyczyn opóźnienia wypisu po znieczuleniu ambulatoryjnym należą:
- utrzymujące się silne dolegliwości bólowe,
- nudności i/lub wymioty,
- niskie ciśnienie tętnicze,
- oszołomienie,
- niepewny chód.
Silnych dolegliwości bólowych najczęściej można się spodziewać po zabiegach ortopedycznych, a w następnej kolejności po zabiegach urologicznych i ogólnochirurgicznych.
Nieoczekiwane stacjonarne przyjęcie pacjenta po operacji ambulatoryjnej wynosi na ogół mniej niż 1%. Do najczęstszych przyczyn nieplanowanego przyjęcia należą:
- silne bóle pooperacyjne.
- wymioty nie do opanowania,
- krwawienia,
- powikłania chirurgiczne, jak perforacja jelita lub pęcherza moczowego.
Większość pacjentów, którzy po wypisie ponownie pojawiają się w szpitalu lub ambulatorium, po usunięciu tych dolegliwości można ponownie wypisać do domu; rzadko konieczne jest przyjęcie w celu leczenia stacjonarnego. Zdaniem wielu klinicystów większości ponownych przyjęć po znieczuleniu ambulatoryjnym można uniknąć, dokładniej przekazując pacjentom wskazówki dotyczące okresu przed- i pooperacyjnego.
Ciężkie powikłania podczas znieczulenia i operacji ambulatoryjnych należą do rzadkości, o ile starannie przestrzega się zasad postępowania. Zgon lub