41. Neurochirurgia 1197
Podczas tego badania diagnostycznego środek kontrastujący podaje się przez otwór trepanacyjny do jednej z komór bocznych, aby zobrazować w ten sposób układ komorowy i zbiornik wielki. Wentrykulografię wykonuje się w przypadkach podwyższonego ciśnienia śródczaszkowego lub wodogłowia wynikającego z niedrożności.
Badanie można wykonywać w znieczuleniu miejscowym. Jeśli konieczne jest znieczulenie ogólne, należy stosować znieczulenie złożone z kontrolowaną hiperwentylacją.
W tym przypadku środek kontrastujący wstrzykuje się w okolicy lędźwiowej lub do zbiornika wielkiego, w celu zobrazowania przestrzeni podpaję-czynówkowej rdzenia kręgowego.
U większości pacjentów mielografię można wykonać w znieczuleniu miejscowym, u dzieci bywa stosowane znieczulenie ogólne z zachowanym oddechem własnym.
Najczęstsze operacje dotyczą zmian patologicznych krążków międzykręgowych, jak wypadnięcie jądra miażdżystego czy zmiany zwyrodnieniowe, oraz schorzeń struktur sąsiadujących z kręgosłupem. Operacje guzów i urazowych uszkodzeń rdzenia są stosunkowo rzadko wykonywane.
Wypadnięcie jądra miażdżystego w części bocznej kanału kręgowego zdarza się przede wszystkim w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Prowadzi do bólów i ucisku korzeni nerwowych. Rzadziej występujące centralne wypadnięcie jądra miażdżystego prowadzi do ostrej kompresji ogona końskiego, która wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej.
Zwyrodnienia dotyczą głównie odcinka szyjnego kręgosłupa. Na obraz choroby składają się bóle korzeniowe i narastający ucisk rdzenia kręgowego.
Najczęstszymi guzami kręgosłupa są przerzuty nowotworowe innych procesów rozrostowych, np.: piersi, oskrzela, prostaty lub nerek. Najczęściej rozrastają się w trzonach kręgów, prowadząc szybko do ucisku na rdzeń kręgowy, rzadziej w łuku lub wyrostkach kręgowych. Pierwotne guzy rdzenia kręgowego są przeważnie złośliwe i rosną naciekając tkanki. W przeciwieństwie do nich guzy położone na wewnętrznej stronie opony twardej mają najczęściej charakter łagodny.
Przede wszystkim są to ostre i przewlekłe ropnie nadtwardówkowe. Szczególnie ostre ropnie mogą w krótkim czasie prowadzić do ucisku z następowym zawałem rdzenia.
Postępowanie anestezjologiczne. Specyficzne aspekty znieczulenia do operacji kręgosłupa polegają w istocie na ułożeniu do zabiegu. Przede wszystkim stosuje się ułożenie na brzuchu, ułożenie na boku i pozycję siedzącą. Szczegóły i ilustracje zamieszczone są w pkt 3.8 i 3.9.
► Wszystkie operacje kręgosłupa powinny być wykonywane w znieczuleniu ogólnym z wentylacją kontrolowaną.
► Można zastosować znieczulenie zarówno złożone, jak i wziewne.
► Do intubacji używa się rurek zbrojonych.
► Rurkę należy przymocować w sposób pewny, aby uniknąć niezamierzonej ekstubacji.
► Praktyczne postępowanie przy układaniu pacjenta przedstawiono w pkt 3.8.
► Przetaczanie krwi w większości przypadków nie jest konieczne, należy się jednak liczyć z masywną utratą krwi w przypadku np. mięsa-ków lub przerzutów do kości.
► Pacjenta można wybudzić i ekstubować dopiero po przełożeniu na plecy.
Urazy kręgosłupa mogą prowadzić do zaburzeń neurologicznych, aż do zespołu poprzecznego przerwania rdzenia; dotyczy to szczególnie złamań ze zwichnięciem, przy których prawie zawsze dochodzi do uszkodzenia rdzenia lub korzeni nerwów. Urazy te leczy się zazwyczaj w sposób zachowawczy, z użyciem wyciągu i repozycji, jeśli jest konieczna, przeprowadzanej w znieczuleniu ogólnym, a następnie stosuje się unieruchomienie. Niektóre złamania z przemieszczeniem muszą być