Nadolski1

widowiska. One też ostatecznie zadecydowały

0    charakterze średniowiecznego turnieju.

Najstarsze, bardzo jeszcze niepełne informacje o turniejach pochodzą z Europy zachodniej z IX w. W końcu XII w. powstawały już pierwsze spisane reguły turniejowe, które z czasem przekształciły się* w obszerne, wspaniałe ilustrowane traktaty. Autorem bodajże najsłynniejszego z nich, powstałego ok. r. 1460, był Rene dAnjou, postać dosyć niezwykła. Przegrawszy rywalizację o koronę neapolitańską

1    odstąpiwszy synowi rządy w księstwie lota-ryńskim, król Rene osiadł w swych posiadłościach południowofrancuskieh. Stał się zasłużonym mecenasem różnych dziedzin średniowiecznej kultury i sztuki. Jeden z odpisów jego dzieła poświęconego turniejom trafił do Polski i jest dziś ozdobą Biblioteki Czartoryskich w Krakowie.

Zanim doszło do ustalenia reguł, turnieje wkroczyły już w okres burzliwego rozwoju. W ciągu XII w. w północnej Francji, która jak w wielu innych dziedzinach także i w zakresie turniejów tworzyła wzory dla całego europejskiego rycerstwa, wykształcił się model wojennych igrzysk, polegający na zbiorowej walce dwóch grup zawodników. Każda z tych grup występowała skupiona wokół wybranego przywódcy, wyróżniającego się oczywiście sławą, męstwem i sprawnością bojową. Walczono konno, z użyciem kopii, starając się jej uderzeniem wysadzić przeciwnika z siodła.

Przewodzenie grupie (chciałoby się powiedzieć „drużynie”) turniejowej stało się ważnym elementem prestiżu feudalnych wielmożów', cenionym nie mniej niż sukcesy odniesione na wojnie. Ówczesne relacje stwierdzają, że turnieje urządzano dla „swej i swego rycerstwa wielkiej chwały i dla honoru swego kraju”. Dodatkowym względem była troska „o wyćwiczenie rycerstwa”

Przywódca grupy turniejowej, otoczony

113