guoj-iuucu iu przestrzennej
który za cele gospodarki przestrzennej uważa: (1) kształtowanie właściwych warunków bytowych ludności, (2) uzyskanie określonego poziomu przestrzennej organizaq'i gospodarki, (3) takie wykorzystanie przestrzeni i zasobów, aby zachować w dobrym stanie istotne elementy środowiska przyrodniczego (tab. 8).
W ramach, każdego z przyjętych za Maliszem celów II rzędu gospodarki przestrzennej wyróżnić można cele III rzędu (tab. 9).
W ramach celu I rzędu: ochrona człowieka i wytworów jego działalności przed wszelką agresją dla zapewnienia osobniczego rozwoju, wydzielić można następujące cele szczegółowe (II rzędu):
1.1) ochronę ludności przed niekorzystnym oddziaływaniem gospodarki,
1.2) ochronę ludności i mienia przed klęskami żywiołowymi oraz ich następstwami,
1.3) ochronę społeczeństwa przed agresją elementów patologicznych i oddziaływaniem procesów patologicznych,
1.4) ochronę zdrowia i życia w miejscu zamieszkania, pracy oraz w drodze i podróży,
1.5) ochronę krajobrazu kulturowego przed zniszczeniem i dewastacją.
Niekorzystne oddziaływanie gospodarki rozumiane jest przede wszystkim jako wpływ działalności gospodarczej na zanieczyszczenie powietrza i wód, co zwłaszcza dotyczy przemysłu. Należy mieć na uwadze także racjonalne i bezpieczne użytkowanie środowiska oraz jego rekultywaq'ę.
Wśród zagrażających człowiekowi klęsk żywiołowych w warunkach polskich najbardziej groźne są wichury (huragany) i powodzie.-Budowa stosownych zabezpieczeń, a także organizacja systemu monitoringu i ostrzegania w dużym stopniu mogą ograniczyć potencjalne zagrożenie. Zastosowanie odpowiednich materiałów budowlanych, konstrukcji budynków oraz technologii osłabić może niszczącą siłę wiatru (huraganów, trąb powietrznych itp.), natomiast odpowiednia zabudowa miast i wsi, zastosowanie bezpiecznych materiałów budowlanych oraz właściwa w sensie przestrzenno-strukturalnym uprawa lasów mogą znacznie ograniczyć rozprzestrzenianie się pożarów (które też są w pewnym sensie klęską żywiołową). Walce z pożarami służyć zaś będą odpowiednio rozmieszczone zbiorniki przeciwpożarowe, hydranty, punkty czerpania wody, a także remizy strażackie, w lasach zaś tzw. drogi pożarowe.
Tabela 9. Cele gospodarki przestrzennej
Cel I rzędu |
Cele II rzędu |
Cele III rzędu |
1. Ochrona człowieka i wytworów jego działalności przed wszelką agresją (dla zapewnienia rozwoju osobniczego). |
1. Ochrona ludności przed niekorzystnym oddziaływaniem gospodarki. 2. Ochrona ludności i mienia przed klęska mi żywiołowymi i ich następstwem. 3. Ochrona społeczeństwa przed agresją elementów patologicznych i patologicznych procesów. 4. Ochrona zdrowia i życia w miejscu zamieszkania, pracy, w drodze oraz podróży. 5. Ochrona krajobrazu kulturowego przed zniszczeniem lub dewastacją. | |
Ład przestrzenny |
2. Tworzenie warunków racjonalnego gospodarowania (dla podmiotów gospodarczych i ludzi). |
1. Oszczędne gospodarowanie terenami. 2. Racjonalne gospodarowania zasobami. 3. Zmniejszenie transportochłonności go spodarki. 4. Umiarkowana koncentracja ludności, podmiotów gospodarczych i elementów zabudowy. 5. Poprawa dostępności komunikacyjnej głównych ośrodków miejskich oraz utworzenie sieci powiązań międzyregionalnych. |
3. Osiągnięcie na terenie kraju możliwie wysokiego i mało zróżnicowanego poziomu warunków bytowych. |
1. Tworzenie warunków dla powstawania nowych miejsc pracy. 2. Zapewnienie dobrych warunków miesz kaniowych. 3. Polepszenie zakresu i warunków obsługi ludności. 4. Umożliwienie kształtowania osobowości i rozwoju. 5. Tworzenie warunków wypoczynku, uprawiania sportu oraz korzystania z rozrywki. 6. Tworzenie warunków wzrostu poziomu społecznej integracji oraz komunikacji. |
Źródło: opracowanie własne na podstawie: B. Malisz (1984)
Ja wiadomo, miejscami popełniania przestępstw są tereny nieoświetlone, zaniedbane, niezagospodarowane, położone z dala od tras przemieszczania się ludzi. Likwidacja takich miejsc może w poważnym stopniu zwiększyć bezpieczeństwo osób. Przemyślana zabudowa osiedli może natomiast przyczynić się do ograniczenia liczby włamań do mieszkań, a utwo-