Obraz8 2

Gleby autogeniczne 59

poziomów wynosi najczęściej 3,0 —4,5. Stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami o charakterze zasadowym (V) jest zwykle mniejszy od 20%. Stosunek C:N jest szeroki. W poziomie O (wyłączając podpoziom Ol) waha się on najczęściej w przedziale 20-30:1.

Najistotniejszą rolę w genezie gleb bielicowych odgrywają wypłukane z poziomu O ruchliwe kwasy humusowe o zdolnościach kompleksotwór-czych. W związku z minimalną zawartością wolnych półtoratlenków w materiale mineralnym, kwasy humusowe (głównie frakcja kwasów fulwowych) tworzą w górnej części profilu łatwo rozpuszczalne połączenia kompleksowe z jonami żelaza i glinu. Stosunek molowy węgla organicznego do sumy glinu i żelaza oznaczonych w wyciągu pirofosforanu sodu jest większy od 25:

> 25

Al + Fe

Kwasy humusowe migrują w głąb gleby wzbogacając się po drodze w pół-toratlenki, a po przekroczeniu ich zawartości granicznej (C_org/Al + Fe ^ 25) ulegają wytrąceniu w poziomie iluwialnym. Przemieszczanie kompleksów próchniczno-żelazistych i próchniczno-glinowych jest uwarunkowane przepuszczalnością skały i przemywnym typem gospodarki wodnej.

Wskaźnik przemieszczenia (IFij ma w glebach bielicowych wartości dodatnie.

Przydatność rolnicza gleb bielicowych jest bardzo mała, toteż jedynie niewielka część ich areału znajduje się obecnie w uprawie rolnej.

J u

W typie gleb bielicowych wyróżnia się obecnie tylko jeden podtyp — gleby bielicowe właściwe, którego charakterystyka odpowiada opisowi gleb bielicowych.

IIC3. Bielice

W rzędzie gleb bielicoziemnych bielice są typem glebowym, w którym proces bielicowania (omówiony przy opisie gleb bielicowych) jest wyrażony najsilniej i posiada wiele cech specyficznych.

Profil bielicy ma najczęściej następujący układ poziomów genetycznych: O-Ees-Bh-Bfe-C.

Poziom O, zwykle o dużej miąższości dochodzącej do 25 cm, złożony jest z podpoziomu surowinowego (Ol), butwinowego (OJ) i epihumusowego (Oh)

0    różnym stopnju przetworzenia szczątków organicznych. Podpoziom Ol, miąższości 2 — 3 cm, składa się z mało zmienionych resztek ściółki leśnej. Podpoziom 0/zbudowany jest z ciemnobrunatnych, rozdrobnionych i częściowo przetworzonych resztek roślinnych, poprzerastanych korzeniami roślin runa

1    strzępkami grzybni. Miąższość tego podpoziomu wynosi najczęściej około 2/3 miąższości całego poziomu organicznego. Odczyn podpoziomu butwinowego jest silnie kwaśny (pH_H2t) około 3,0 —4,5). Podpoziom Oh o zabarwieniu brunatnoczarnym lub czarnym złożony jest z silnie przetworzonych resztek roślinnych, w których zdecydowanie dominuje próchnica bezpostaciowa.