Obraz3

74 Gleby hydrogenicznc

Ogólny zapis poziomów genetycznych w profilu jest następujący: POgy-Ogy. Przy występowaniu warstwy bagiennej darni na zarastającym gytiowisku, akumulującej torf lub muł, profil glebowy ma następujący układ poziomów genetycznych: POl-Ogy lub POm-Ogy.

<SL^° .

0M2. Gleby torfowe

Gleby torfowe powstają w ekosystemach bagiennych wytwarzających i akumulujących torf. Gleby te mogą występować na terenach stale podmokłych jako torfowo-bagienne, związane z akumulacyjną fazą rozwoju torfowiska, i na terenach odwodnionych, z przerwanym procesem bagiennym jako torfowo-murszowe, łąkowe, leśne lub w uprawie rolniczej.

Typ gleb torfowych reprezentuje torfowiska jako ekosystemy torfotwórcze. Dlatego podział na podtypy oparto na zasadniczym zróżnicowaniu naturalnych torfowisk wynikającym z żyzności siedlisk.

W obrębie gleb torfowych wydzielono trzy podtypy: a) gleby torfowe torfowisk niskich, b) gleby torfowe torfowisk przejściowych, c) gleby torfowe torfowisk wysokich.

a. Gleby torfowe torfowisk niskich

Są to gleby powstające pod wpływem płytko występujących wód gruntowych oraz w miejscach dopływu i nagromadzenia się wód powierzchniowych. W bilansie wodnym rozchód na ewapotranspirację jest równoważony nie tylko opadami, lecz także dopływem wód. Dzięki temu torfowiska mogą powstawać nawet w warunkach klimatycznych naszego kraju, w których w okresie wegetacyjnym ewapotranspiracja znacznie przewyższa opady (średnio o 150 mm).

Wody gruntowe, zarówno podziemne jak i powierzchniowe, wzbogacone w sole mineralne korzystnie kształtują troficzność gleb torfowych. Dzięki temu rozwijają się na nich roślinne zbiorowiska eutroficzne o przewadze roślinności zielnej, wytwarzającej dużą ilość masy organicznej. Zasobność wód w sole mineralne (Ca, Mg) powoduje także neutralizację kwaśnych produktów rozkładu masy roślinnej. Odczyn torfowisk niskich jest zwykle obojętny lub słabo kwaśny (pH powyżej 5).

W profilach gleb bagiennych torfowych rozróżniamy: warstwę torfogenną, w której kształtuje się rodzaj powstającego torfu, oraz warstwę podścielającą, reprezentującą torf o ukształtowanych właściwościach. Pod torfem zalega mineralne podłoże, ale miąższość torfu może wynosić kilka metrów. Z tych względów jako okrywę glebową na torfowisku traktuje się warstwę miąższości 1,3 m. Zapis profilu glebowego może więc być w przypadku gleb płytkich i średniogłębokich (do 1,3 m) jako PO-O-D, a w przypadku głębokich, zbudowanych wyłącznie z torfu jako PO-O.

Gleby torfowe torfowisk niskich dzielą się według rodzaju torfu, uzależ-