Obraz5

Układ zapłonowy AUDI 80/90

Układ zapłonowy

Układ zapłonowy odpowiada za kontrolowane odpalanie iskier zapłonowych czyli za prawidłowy przebieg spalania w silniku. Iskry następują po sobie z dużą częstotliwością:

przy średniej prędkości obrotowej silnika rzędu 3000 obr/min każdy cylinder silnika otrzymuje 25 iskier w ciągu sekundy. W silniku czterocylindrowym jest to 100 iskier na sekundę czyli 6000 na minutę.

Jak działa zapłon

Aby na świecy zapłonowej w ogóle mogła przeskoczyć iskra, między biegunami świecy zapłonowej musi być przyłożone napięcie co najmniej 20 000 V.

Akumulator dostarcza jedynie 12 V, w związku z czym należy dokonać dużej transformacji napięcia akumulatorowego. Poza tym przy przeskakiwaniu iskry nie chodzi o dziesiąte czy setne lecz o tysięczne części sekundy. Niewielka różnica w czasie może prowadzić do wadliwego zapłonu i do zmniejszenia mocy silnika.

Kiedy następuje zapłon

Najskuteczniejsze spalanie jest wtedy, gdy mieszanka paliwowo-powietrzna zapalana jest w chwili największego jej zagęszczenia na najmniejszej przestrzeni.

To maksymalne sprężenie panuje w silniku czterocylindrowym w tym momencie, w którym tłok po zakończeniu skoku sprężania zamierza przejść z ruchu do góry w ruch na dół.

Zanim dokona się zwrot kierunku ruchu tłoka, przez ułamek sekundy zatrzymuje się on w najwyższym punkcie swego toru. Punkt ten nazywany jest górnym punktem zwrotnym.

Przeciwieństwem jego jest dolny punkt zwrotny, który nas jednak nie interesuje. Idealnym momentem zapłonu jest ta chwila, kiedy tłok rozpoczyna właśnie swój ruch na dół.

Stopień sprężania jest największy i tłok może nabrać największej siły i rozpędu w drodze na dół -do wnętrza silnika. Mimo to nie byłoby właściwe ustalanie momentu zagonu dokładnie na górny punkt zwrotny.

Mieszanka paliwowo-powietrzna potrzebuje do zapalenia się i do wytworzenia pełnego ciśnienia spalania około 1/3000 s. W związku z tym moment zapłonu przesuwany jest na -wcześniej" - stąd nazwa przyspieszenie zapłonu lub zapłon przedwczesny.

Dlatego iskra wyzwalana jest leszcze podczas ruchu tłoka do góry, zaś ciśnienie spalania wytwarza się dopiero w chwilę po minięciu górnego punktu zwrotnego.

Górny punkt zwrotny ł przyspieszenie zapłonu

Wraz ze wzrastającą prędkością obrotową silnika iskra zapłonowa musi przeskakiwać coraz wcześniej, gdyż - jak wyjaśnialiśmy to w poprzednim rozdziale - mieszanka paliwowo-powietrzna potrzebuje ciągle tego samego czasu na zapalenie się.

Tylko w ten sposób spalanie odbywać się będzie zawsze we właściwej chwili, mianowicie wtedy, gdy tłok właśnie zaczyna ruszać na dół.

Spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej zależy jednak od jej składu. Przy mniej wciśniętym pedale gazu (przy obciążeniu częściowym) mieszanka w komorach spalania jest mniej zapalna; dlatego spala się wolniej i z tego względu musi być zapalana odpowiednio wcześniej.

Regulacja zapłonu w kierunku “później”

Inne sytuacje wymagają tego, aby moment zapłonu został przesunięty w kierunku "później". Zapłon następuje dopiero wtedy, gdy tłok już dawno minie górny punkt zwrotny - prawie w suwie wydechu, co polepsza wprawdzie skład spalin, lecz zmniejsza moc silnika (tylko w silniku MU). •

Różne układy zapłonowe

W naszych modelach Audi występują trzy różne układy zapłonowe:

□    Zapłon tranzystorowy (TSZ) posiadają "prostsze" wersje silnika. W tym układzie zapłonowym regulacja zapłonu - czyli dopasowanie momentu zapłonu do danej sytuacji silnika - odbywa się za pomocą siły odśrodkowej lub podciśnienia w rozdzielaczu.

□    Zapłon elektroniczny (VEZ) występuje w modelach Audi 80 o dużej mocy produkowanych do 7/88 oraz w modelach pięciocylindrowych z katalizatorem.

. Ten układ zapłonowy opiera się o układ tranzystorowy, jednak regulacja zapłonu odbywa się na drodze czysto elektronicznej.

□    Od 8/88 najsilniejszy model czterocylindrowy ma tak zwany zapłon KE-Motronic. Tutaj połączono po prostu urządzenie sterujące VEZ z wtryskowym urządzeniem sterującym.

194