Obraz (131)

³²    Cyt. za: A. Moreno, Jung, bogowie i człowiek współczesny, przeł. S. Łowicki, Warszawa 1973, s. 54.

³³    W związku z finałem Juliusz Kleiner pisał: „Narzuca się jednakowoż poczucie, że nieorganiczne dołączenie trzeciej godziny miało przede wszystkim źródło w jakichś względach leżących poza sferą dzieła i ducha twórcy” (.Mickiewicz, t. I, Lublin 1948, s. 409).

³⁴    F. Schiller, O poezji naiwnej i sentymentalnej, [w:] tegoż, Listy o estetycznym wychowaniu i inne rozprawy, przeł. I. Krońska, Warszawa 1972, s. 363.

³⁵    Por. analizę Schillerowskiego pojęcia poezji sentymentalnej w książce M. Siemka, Fryderyk Schiller, Warszawa 1970 oraz w rozprawie M. Janion, Romantyzm, rewolucja, marksizm, Gdańsk 1972.

³⁶    J. Kleiner, Mickieioicz, t. I, s. 372.

³⁷    Por. uwagi o romantycznym „oku” w studium M. Janion, Romantyzm polski wśród romantyzmów europejskich, [w:] tejże, Gorączka romantyczna, oraz w rozprawie R. Przybylskiego, Oświeceniowy rozum i romantyczna przepaść, [w:] Problemy polskiego romantyzmu, seria 3, praca zbiorowa pod red. M. Żmigrodzkiej, Wrocław 1981.

³⁸    M. Janion, Romantyczny świadek egzystencji (1), „Teksty” 1979, z. 3 (45), s. 48.

³⁹    Por. M. Piwińska, Legenda romantyczna i szydercy, Warszawa 1973. Chodzi tu o rozdział zatytułowany „Obrzęd”, s. 58-68.

⁴⁰    O romantycznej ornitologii: D. Kulczycka, „Jestem jak człowiek, który we śnie lata... ” 0 symbolice ptaków w twórczości Juliusza Słowackiego, Zielona Góra 2004; D.T. Lebioda, Ornitologia „Pana Tadeusza \ [w:] „Pan Tadeusz” i jego dziedzictwo, red. B. Dopart, F. Ziejka, Kraków 1999.

0    NOCY CICHA SKĄD PRZYCHODZISZ?

¹    M. Janion, Czyn i klęska. Rzecz o tragizmie, [w:] tejże, Gorączka romantyczna, Warszawa 1975, s. 508.

²    Por. Reduta. Magnetofonowy zapis dyskusji, która odbyła się 23 lutego ipSo roku w Teatrze „ Wybrzeże'’ w Gdańsku po przedstawieniu „Dziadów'* Adama Mickiewicza w reżyserii M. Prusa, oprać. D. Szkop-Dąb-rowska, „Punkt” 1983, nr 13. Uczestnicząca w dyskusji M. Janion wypowiadała się tu o dramacie Mickiewicza jako tragedii.

³    Z ostatnich prac na temat dzieła: B. Dopart, Poemat profetyczny. O „Dziadach” drezdeńskich Adama Mickiewicza, Kraków 2002; „Dziady” Adama Mickiewicza. Poemat. Adaptacje. Tradycje, red. B. Dopart, Kraków 1999; Rozmowy o „Dziadach”, red. B. Kuczera-Chachulska, M. Prus-sak, Warszawa 2005.

⁴    C. K. Norwid, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. IX: Listy 1862-1872, Warszawa 1971, s. 339-340 (list do B. Zaleskiego, 1868).

⁵    Chodzi tutaj przede wszystkim o artykuł M. Piwińskiej, Romantyczna nowa tragedia (Studia romantyczne, pod red. M. Żmigrodzkiej, Wrocław-Warszawa- Kraków 1973), gdzie autorka rozpatrywała Dziady część III w kontekście problemów wiążących się z pytaniem, czy romantycy stworzyli tragedię.

⁶    Reduta. Magnetofonowy zapis dyskusji, s. 23.

⁷    Z. Stefanowska, O dantejskości trzeciej części „Dziadów”, [w:] tejże, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu, Warszawa 1976, s. 69.

⁸    Tamże, s. 69. Podkr. moje - H. K.

⁹    Por. wypowiedzi M. Janion, Reduta. Magnetofonowy zapis dyskusji, oraz uwagi o zemście zawarte we Wstępie, a także w Komentarzach do Antologii w jej książce Reduta, Kraków 1979.

¹⁰    W. Borowy, O poezji Mickiewicza, t. II, Lublin 1958, s. 99.

¹¹    M. Janion, Komentarze do Antologii, [w:] tejże, Reduta, s. 483.

¹²    Por. J. Kleiner, Mickiewicz, t. II, cz. 1, Lublin 1948, s. 263 i dalsze, a także W. Weintraub, Poeta i prorok. Rzecz o profetyzmie Mickiewicza, Warszawa 1982, s. 190-198.

¹³    J. Kleiner, Mickiewicz, t. II, s. 269.

¹⁴    Sw. Jan od Krzyża, Śpiew duszy, [w:] tegoż, Noc ciemna, tłum. i oprać, o. Bernard od Matki Bożej, karmelita bosy, Kraków 1948, s. 26.

¹⁵    Tamże. Por. komentarz św. Jana od Krzyża do Śpiewu duszy.

¹⁶    Por. Sw. Jan od Krzyża, Droga na górę Karmel, tłum. i oprać. o. Bernard od Matki Bożej, Kraków 1948.

¹⁷    A. Mickiewicz, Dzieła, 1.1, pod red. J. Krzyżanowskiego, Wyd. Jubileuszowe, Warszawa 1955, s. 386-393.