o. rrzed p Izo ważne
pracowanie liczb do 20 daie uczniom pojęcie liczb sca jedności i dziesiątek > i opanowanie XI zapisu cytro-La pieniem do dodawania i odetmowama w zakresie 20
sl zmechan izowanie działań w zakresie pierwszej dziesiątki wdające uczniom opanowanie metody dodawania i odermowama liczb /A r^Te zar^r*1*° v'ewnątr7 drugiej dziesiątki tak i z przekroczeniem >J?u /resiatk owego Należy przy tym doskonalić dopełnianie do 10 t Sejmowanie od 10
, , '*^ram nauczania w zakresie dodawania i odejmowania do 20 pizewi-
duje do realizacji następujące treśa:
dodawanie i odejmowanie typu: 10 + 5.5+10 15-10 15-5 12+3. 15—12 18-1-2
i Klapanie i odejmowanie z przekroczeniem proeu dziesiątkowego, wprowadzanie nawiasu.
< ^ rca*,Zac^' ,e^° działu program zaleca stosowanie różnorodnych >poso przekraczania progu dziesiątkowego. Obok podstawowego / ’.f’ U ’ * ^1-4. zaleca się pokazanie uczniom innego: 5+9=
1 ustrujac go poglądowo, np. przez opis płacenia i wydawania rC*Z|jr ICC° omaw’am iszczę inne sposoby.
,, . ,/nd v^'Prow‘idzić słowa plus i minus, stosując je zamiennie z okre-
s ćmami, odąć, odjąć. Natomiast wprowadzenie nawiasu ma charakter P pc< eutyczny, ułatwiający także m. in zrozumienie sposobu przekraczania progu dziesiątkowego (Program, s. 61).
W wyniku realizacji treści omawianego działu uczniowie powinni opa-/l /r'l/ll,n|cniem metodę dodawania i odejmowania liczb w zakresie nąlrz drugiej dziesiątki oraz z przekroczeniem progu dziesiątkowe* 11 "Izi o umiejętność obliczeń różnymi metodami, natomiast zmechanizowanie i osiąganie biegłości w obliczeniach należy doskonalić w klasie ległosć w obliczeniach należy traktować jako ostatnią fazę uczenia się.
1. Zrozumienie techniki dodawania i odejmowania w zakresie 20. przekroczeniem progu dziesiątkowego wymaga wstępnego uświadomię;'..a sobie liczb dwucyfrowych. Pierwsza to fakt, że nasz układ liczeni.-. e>. układem dziesiątkowym, tzn.. że 10 jednostek niższego rzędu tworzy 1 jednostkę wyższego rzędu (10 jedności to dziesiątka. .0 icdnosci to dwie dziesiątki). Druga zależność to pozycy jnosc naszego układu liczenia, z której wynika, że wartość liczby zależy od pozwu, na której została umieszczona. Na przykład, w zapisie 11 występuje tylko eona cyfra, ale każda oznacza inną wielkość, 1 dziesiątka - I _k.\1iio.w' Po dobnie w zapisach 22, 15 itd. Problemy te nale/y ciągle podkre.dac i wdrażać uczniów do ich uzasadniania.
2. Poznanie wielu sposobów przekraczania progu dziesiątkowego powinno przygotować uczniów do podobnych działań w dal>zycłi zakiesach liczenia oraz do wyboru dla siebie kilku najhardziej odpowiednich Tradycyjne bowiem pojmowanie progu dziesiątkowego polegające ty I ko na dopełnianiu najpierw do 10 itd. nie zawsze odpowiada każilemu uczniowi. Próg ten istnieje faktycznie, ale bezwzględne jego pizestize ganię i określanie, że jest to trudne dla dzieci, jest i.iczej buiieią dydaktyczną, a nawet przesadnym wymysłem nauczycieli /nam bai dzo wiele przypadków dzieci, które nigdy nie liczyły diiiiełniając do 10 Myślę, że sposób ten trzeba wdrożyć, ale obok mego ukaz.K inne metody liczenia i pozwolić uczniowi wybierać sposób obliczania konk retnego zadania. A oto podstawowe sposoby przekraczania piogu dziesiątkowego:
a) manipulacje na konkretach (przedmiotach lub patyczkach, liczma-nach itp.) i ich przeliczanie Dołączanie do jfdnych clemciiiow (np 9) tylu. ile trzeba dodać (np. 3) i przeliczanie wszystkich Podobnie wykonujemy odjem owa nie:
b) dopełnianie pierwszego składnika do 10 (dokładanie). dodanie pozostałej liczby, tzn. rozkładanie drugiego składnika na sumę dwóch liczb, z których pierwsza uzupełniać będzie 10. Na przykład
9 + 4 = 9 + (l + 3)«(9 + 0 + 3 10 + 3 13
14_5 = 14 — (4-f-1) - I ■* 10 — I = 9
c) do podanej liczby dodanie 101 wydanie reszty w stos podanej tzn. rozkładanie drugiego składnika na iozn części. Na przykład: 5 + 9-5+10 -1 — 15—1 = 14;