4. Kryteria ocen przedsiębiorstwa i mierniki jego efektywności finansowej 137
średnie należności nie powinny przekraczać 10% rocznych dochodów ze sprzedaży. Od tego wskaźnika uzależniony jest cykl inkasa należności w dniach (licznik - liczba dni w roku, mianownik - obrót należnościami). Jeżeli więc obrót należnościami wyniósłby 10, to oznacza, że należności regulowane 360
były średnio po 36 dniach, tj. — = 36. Zarówno w hotelach, jak i biurach
podróży jest to z pewnością wysoce wydłużony termin.
ad; 3) Firmy posiadające duży udział majątku trwałego w strukturze aktywów muszą prowadzić długofalową politykę inwestycyjną i kredytową. Do takich firm należą hotele. Dlatego też ich sytuację finansową obrazuje trzecia grupa wskaźników, które określają zdolność do obsługi zadłużenia. Wiadomo, że bez kredytów i zobowiązań nie sposób prowadzić inwestycji zmuszających do wzrostu majątku trwałego, a w konsekwencji obrotów i zysków firmy. Jednocześnie problem polega nie tylko na stworzeniu tego majątku, ale na jego efektywnym wykorzystaniu, co oznacza oferowanie pożądanych usług we właściwym miejscu (lokalizacja). Jednocześnie niezwykle istotnym zagadnieniem jest to, aby kapitał obcy inwestowany był w proporcjach nie zagrażających pozycji finansowej firmy. Do obliczenia tych proporcji stosujemy wskaźnik obciążenia majątku zobowiązaniami wyrażający relację kredytu i zobowiązań do całkowitej wartości majątku firmy:
, . . . . , , . kredyt + zobowiązania
obciążenie majątku zobowiązania = —----—-r—r—
całkowita wartość majątku
oraz wskaźnik pokrycia majątku kapitałami własnymi, wyrażający relacje kapitałów własnych firmy do całkowitej wartości jego majątku. W gastronomii zauważa się poważny regres (wskaźniki płynności są odzwierciedleniem wcześniej przedstawionych niskich wskaźników zyskowności majątku):
, . ....... . kapitały własne
pokrycie majątku kapitałami własnymi —— --—t—_-——.
całkowita wartość majątku
Przyjmuje się, że obciążenie majątku zobowiązaniami nie powinno przekraczać 40-45%. Jeżeli wartość ta jest przekraczana, następuje powolne osłabienie pozycji finansowej firmy, która pomimo osiąganych zysków może się znaleźć w „kieszeni wierzycieli”. Dlatego też przy uzyskiwaniu kredytu należy zawsze skorelować jego wysokość z wartością własnego majątku, a także ze stanem bieżących zobowiązań.