Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (129)

130 V. Organizacja i finanse przedsiębiorstw turystycznych

Ą Kryteria ocen przedsiębiorstwa i mierniki

jego efektywności finansowej

Bilans i rachunek wyników są dokumentami, na podstawie których dokonać możemy oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Ocena ta musi być prowadzona na bieżąco, ale dopiero roczny efekt działalności (odzwierciedlony w bilansie) daje podstawę do spojrzenia na kształtowanie się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w dłuższym czasie i z pewnym dystansem.

Porównywanie wówczas wyników z roku ostatniego z latami poprzednimi pozwala na ocenę zjawisk gospodarczych w dłuższym okresie i umożliwia wychwycenie trendów i dynamiki zmian. To spojrzenie z dystansu jest niezbędne, ponieważ pozwala uniknąć deformującego nieraz wpływu zjawisk krótkookresowych na rezultaty całości. Takie działania jak przeznaczenie znacznej sumy pieniędzy na inwestycje i jednoczesne pobranie kredytu bankowego, sprzedaż akcji, zakup nowego majątku, rozpoczęcie nowej działalności (uruchomienie nowego hotelu lub sprzedaży nowych pakietów usług), zdecydowanie się na forsowną działalność marketingową itp. w krótkim czasie mogą doprowadzić do znacznego spadku zysku lub nawet powstanie strat. Traktowanie tych zjawisk jako źródła negatywnej oceny przedsiębiorstwa może okazać się wysoce nietrafne.

Dlatego im dłuższy horyzont czasowy oraz im więcej lat do porównań, tym bardziej przejrzysty staje się wynik. Kształtowanie się wskaźników oceny przedsiębiorstwa w dłuższym czasie trzeba śledzić po to, aby uchwycić trend zmian długookresowych, np. wpływ nowych inwestycji na poprawę wyników ekonomicznych obiektu czy wpływ intensywnej akcji marketingowej na kształtowanie się wielkości sprzedaży. Wpływ ten może się uwidocznić po roku lub jeszcze później. Dlatego też do mierników efektywności finansowej i kryteriów ocen należy podchodzić ostrożnie pamiętając o tym, że tylko analiza zjawisk w ujęciu dynamicznym - wieloletnim - doprowadzić może do wiarygodnych wniosków.

Wskaźniki bądź kryteria oceny przedsiębiorstwa podzielić możemy na trzy grupy:

1) Tzw. wskaźniki zyskowności. Zysk jest celem działania przedsiębiorstw, dążenie do jego maksymalizacji jest podstawowym obowiązkiem każdego przedsiębiorstwa. Sama wysokość zysku w ujęciu bezwzględnym nie