112 V. Organizacja i finanse przedsiębiorstw turystycznych
y
Źródłem majątku trwałego jest kapitał założycielski, zysk oraz kredyt inwestycyjny. Widać stąd jak bardzo ryzykownym i kapitałochłonnym przedsięwzięciem jest prowadzenie hotelu. Paradoksem jest to, że opłacalność prowadzenia hotelu rośnie w:
1) krajach słabiej rozwiniętych o dużych walorach turystycznych,
2) regionach o stałym popycie umożliwiających jednocześnie równomierne, wysokie wykorzystanie bazy (centra biznesu).
ad 1) W związku z przepływem turystów z krajów bogatych do biednych, ceny usług hotelarskich można ustalić na poziomie cen ustalonych w tych krajach lub nieco niższym. Są one z reguły nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do ceny siły roboczej, ale także cen składników majątku trwałego hotelu (cen materiałów budowlanych, urządzeń, maszyn itp.).
Jednocześnie w okresie zmniejszenia popytu można ustalać ceny znacznie niższe, a jeszcze opłacalne w warunkach kraju niżej rozwiniętego.
ad 2) Centra biznesu skupiają klientelę bogatą. Płatnikami są z reguły firmy. Przejawia się tu swoisty efekt demonstracji. Prowadzenie usług noclegowych dla biznesu wiąże się też z możliwością wprowadzania intratnych usług dodatkowych (organizacja konferencji, bankietów, usługi telekomunikacyjne itp.).
Kolejną pozycją w aktywach przedsiębiorstwa są środki obrotowe. Środki obrotowe to te, które firma zazwyczaj zużywa w okresie roku rozliczeniowego. Zwykle są one zbywane i zastępowane innymi przynajmniej raz w roku i dlatego nazywają się środkami obrotowymi lub aktywami bieżącymi. Do podstawowych składników majątku obrotowego należą: zapasy, należności i środki pieniężne.
W biurach podróży - jako zakładach świadczących usługi niematerialne - zapasy nie odgrywają istotnej roli. Wynika to z faktu, że usług turystycznych nie można przechowywać. W hotelach zapasy dotyczą jedynie produktów żywnościowych niezbędnych do prowadzenia działalności gastronomicznej.
Znacznie większe znaczenie posiadają należności. Są to długi innych instytucji wobec naszej firmy za otrzymane wcześniej, a nierozliczone usługi. Są one rodzajem aktywów firmy, ponieważ można zażądać ich zapłacenia. Stanowią jednak zarazem określone wykorzystanie funduszy firmy, ponieważ nieraz dłużnik osiąga korzyści zanim dokona zapłaty.
W turystyce kredytuje się na krótki okres przede wszystkim grupy turystyczne i inne zamawiane imprezy. Faktura wystawiana jest po wykonaniu usługi i płatna przelewem w określonym terminie. Dotyczy to zarówno hoteli, jak i biur podróży organizujących lub pośredniczących w organizowaniu imprez. Często jednak firmy mające niepewnych partnerów lub nie będące