114 V. Organizacja i finanse przedsiębiorstw turystycznych
Wracając jednak do zobowiązań z tytułu dostaw można powiedzieć, że są one przede wszystkim udziałem sprzedawcy usług (tour operatora, agenta), natomiast należności występują głównie u wytwórcy (hotele, przewoźnicy).
Osobną pozycją w bilansie przedsiębiorstwa po stronie pasywów są kredyty. Różnią się one od zobowiązań ceną oraz terminem spłaty. Kredyt ma zawsze cenę, tzn. kredytobiorca musi zwrócić wartość pożyczonych pieniędzy wraz z odsetkami. Kredyty bierzemy na różne okresy (z reguły od roku do 5 lat). Zawsze jednak termin ich spłaty jest znacznie późniejszy od terminu spłaty zobowiązań. Kredyty pobierane są na prowadzenie działalności inwestycyjnej (budowanych obiektów) bądź też maszyn i urządzeń powiększających majątek firmy.
W turystyce największe znaczenie ma kredyt dla budowy obiektów hotelarskich i ich wyposażenia oraz na zakup środków transportu. Cena kredytu ma ogromny wpływ na koszty tych przedsiębiorstw i kształtowanie się rachunku wyników (o czym za chwilę). W biurach podróży natomiast kredyt spełnia niewielką rolę. Tworzenie produktu turystycznego ma omalże charakter bezinwestycyjny.
Ponieważ nakłady inwestycyjne ponoszone dzięki zaciąganiu kredytów mają trwały wpływ na finanse firmy i decydują o jej możliwościach usługowych przez kilka lat, dlatego koszt nabycia środków trwałych rozkłada się na cały czas ich zużywania. Stąd też roczne obciążenie kosztów z tytułu użytkowania środków trwałych nazywa się kwotą amortyzacji.
Wracając do bilansu firmy każdy pozyskiwany kapitał w firmie musi znaleźć swoje wykorzystanie. Analiza tego wykorzystania w skali roku ma kapitalne znaczenie dla oceny gospodarności firmy i jego zarządzania finansami. Z bilansu wywnioskować możemy, że mamy następujące źródła pozyskiwania kapitału i możliwości ich wykorzystania (tabela 15).
Tabela 15. Źródła pozyskiwania i wykorzystania zasobów
Źródło pozyskiwania kapitału |
Sposoby wykorzystania zasobów | ||
Zwiększenie kapitałów własnych |
500 |
Wzrost majątku trwałego |
1200 |
Rezerwa na podatek dochododowy |
50 |
Wzrost zapasów |
200 |
Kredyt inwestycyjny |
1500 |
Wzrost należności |
700 |
Wzrost zobowiązań krótkoterminowych |
400 |
Wzrost gotówki |
290 |
Wzrost przychodów przyszłych okresów |
20 |
Wzrost rozliczeń międzyokresowych |
80 |
Razem |
2470 |
Razem |
2470 |
Źródło: Przykład własny.