138 V. Organizacja i finanse przedsiębiorstw turystycznych
Wartością niejako graniczną, która nie powinna zostać przekroczona, jest zrównanie się wartości kapitałów obcych do własnych w strukturze finansowania firmy. Określa to relacje zobowiązań do kapitałów własnych:
. . , , . , , t , kredyt + zobowiązania
relacja zobowiązań do kapitałów własnych = -—-----.
wartość kapitałów własnych
Wskaźnik ten powinien być mniejszy od jedności. Jedność jest wartością graniczną, powyżej której bardzo wzrasta niebezpieczeństwo uzależnienia finansowego.
Pisaliśmy o tym, że przedsiębiorstwo może się znaleźć w trudnej sytuacji finansowej pomimo wypracowywania zysku. Nie można jednak od tej wielkości abstrahować przy badaniu zdolności firmy do obsługi zadłużenia. Dlatego obliczamy okres spłaty zadłużenia z nadwyżki finansowej hotelu przy pomocy wskaźnika pokrycia zobowiązań nadwyżką finansową. Wyraża on relacje zysku netto oraz amortyzacji hotelu do jego zobowiązań (wliczając w to kredyty bankowe):
, . . . , . _ zysk netto + amortyzacja
pokrycie zobowiązań nadwyżką finansową=-—-—-— -:——————.
kredyt-j-zobowiązania krotkotermm
Można założyć, że w hotelu nadwyżka finansowa powinna umożliwić pokrycie zobowiązań w okresie 2-3 lat (jest to założenie hipotetyczne, bowiem tylko część nadwyżki przeznacza się na spłatę tych zobowiązań). Zobowiązuje to dyrekcję do bardzo ostrożnego podejmowania decyzji inwestycyjnych, szczególnie w warunkach niewielkiej wartości własnego majątku i zysku.
Wskaźniki określające zdolność do obsługi zadłużenia unaoczniają nam fakt, że podstawowym źródłem finansowania działalności rozwojowej przedsiębiorstw jest zysk. Zysk jest też wykorzystywany jako środek napływu gotówki zapewniającej płynność finansową przedsiębiorstwa. Umiejętność gospodarowania zyskiem jest podstawową powinnością dyrekcji firmy. Najczęściej firmy nie upadają dlatego, że ponoszą straty z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale dlatego, że źle gospodarują wypracowywanymi zyskami15. Większość bankrutujących firm w turystyce wypracowywała zysk.
Skoro więc ma on tak istotne znaczenie, podstawowym zadaniem firmy jest pomnażanie zysku. Podobnie jak w przypadku analizy wskaźnikowej, najważniejsze nie są tu wartości bezwzględne, lecz względne, Chodzi więc nie tyle
15
D. Davies, Sztuka zarządzania finansami, PWN, Warszawa-Londyn, 1993, s, 41.