44
44
, wcnoiotilA MOTrn-At:n w OHr.ANrAAct,
vylg
(bodźców) pochodzących z otoczenia, to poprzez motyWa^':,łan‘ti Łi, zumie się skłonność jednostki do podejmowania i kontyńjV "’t''v'ivl>'n"i|( ■ względu na jego obiektywnij wartość. Pojawia się Zatem pv,aCjl r W
Oznacza .... -
iWi treść. a n/e oczekiwanie ,
proces dość skomplikowany. Dęci i Ryan5' stwierdzili, iż
mieć charakter informacyjny i sterujący. Gratyfikacje o przc sterującego w większości przypadków obniżają poziom moty^^ cyy ne/, ponieważ jednostka nie wie, co jest „prawdziwym" motyw Weivp,>%
nagroda czy treść czynności. Prawidłowość ta jest tym silni ^ dżia'i?<t>-~ wyrazista jest nagroda zewnętrzna lub jest ona uzależniona^ ini baru *•’ przez jednostkę pewnego zewnętrznie określonego (narzucon °Si?8o' *'■»'
Gratyfikacje o przewadze aspektu informacyjnego, np. udzielTS,a'>cJa'l?Cią
■■'Gnaniu zadania, nie powodują spadku poziomu inf°rm<l>‘-■ — ^-mlanskySż suuerm^y V
wylewania na motywację wewnętrzni, za pomocą zewnet ° tw!'1- k Oznacza to. że ludzie mogą wykonywać różnorodne czy„nL I,,,',%o ich treść, a nie oczekiwanie nagrody (luh kary). Okazuje sie C',Ze W*R| *cC —o dość skomplikowany. Dęci i Ryan51 stwierdzili, iż k ,z | nak, iV.VUt| i)'
"w i sterujący. Gratyfikacje o Pnl 3 na8r0t,aJc^ 9
Hrzewaciye a Mi,
'■^Vh
. ,cji
lc)i Wc.
składniki^
pek'tu informacyjnego, np. uu,.,c,cn,c i„r
beatyfikacje o p— nie powoduję spadku poziomu motyWa<
nagrody o charakterze- elementem określonego zadania i
. endogennym.^'^ w&w'nętrzną, np. pieniądze są stałym skład,
^nagrodzeniazaprac^ ^^ zewnę(rznynl wobec zadania i m • egzogennym, które np. obietnica wysokiej premii za dolj
wyniki w pracy.
om motywacji wewnętrznej człowieka kształtowany jest nic Oczywiście poziom m / ' . zez inne ważne czynniki, takie jak au
tylko poprzez nagrody, ate . d/jałaniu> rywalizacja czy zakres kontroli.
tonomia w podejmowaniu sterowania poziomem motywacji we.
NiezaJeżniejednako nagród> ważne jest przede wszystkim,
Poszczególne jednostki n!^i}Jmjennego funkcjonowania w obszarze em0.
*» resó: ru“:2fwyko„ ,-£**** ^
5i~fukaśźewski W., Doliński D. (2007). „Mechanizmy...”, op. cit.
. <*«»wAf>/.itNii! do rropii m«/i ywtacii_45
to-momentu osiągnięci
'• Ł ona zadania córa
- . . ona zadania coraz lepiej, po jego przekro „.....u-
/vvraca uwagę na fakt, iż punkt krytyczny dla zadań trudnych jest gje Prlivvl’. jja y,adań łatwych, czyli zadania mniej skomplikowane jednostka niżs'/*y n,^onywać nawet przy wyższym poziomie pobudzenia emocjonainc-(flO%e ^^ne wykonanie zadań trudnych wymaga niższego poziomu pobu-
g0»
wski54 uważa, że przy nadmiernej intensywności motywacji za-^jcgajq niektóre procesy poznawcze (np. zawęża się pole uwagi), i,.irzen,u.aWjać się liczne błędy spowodowane Wrót,-..— 1
ia przez jednostkę określonego punktu krytycznego
gorzej.
raz lepiej, po jego przekroczeniu córa/, gorzej. Dru-na fakt, iż punkt —
'V i iednak wszystkich zależności pomied7v r, ^ d/.ema mi tlu
niacząleu" . ci ponurzy poziomem pobudvema emo
cjonalnego a pozKimem wykonania zadania, ponieważ oprócz uwarunkowań .wiązanych z konkretną sytuacją wywołującą określony stan pobudzenia ważne są również cecby indywidualne jednostki, na przykład osobowość i jej
składniki-
Szczególną rolę w kształtowaniu się motywacji wewnętrznej przypisuje się mechanizmom poznawczym, związanym z ciekawością, oczekiwaniami i aspiracjami oraz niezgodnością poznawczą. Zainteresowanie badaczy skupia się przede wszystkim na wszelkich formach rozbieżności poznawcze , której wy-nikiel jest aktywność jednostki. Można wyróżnić trzy podstawowe rodzaje niezgodności: pomiędzy dw.ema informacjami ze źródła zewnętrznego (np od innych osób), pomiędzy dwoma składnikami struktury poznawczej człowieka (np. przekonaniami). wreszcie pomiędzy informacjami ze źródła zewnętrznego a elementami struktury poznawczej danej jednostki1 2.
Przegląd pozostałych badań nad związkiem procesów poznawczych z motywacją prowadź, do co najmniej trzech wniosków. Po pierwsze, w realizacji zadań ważna jest informacja. Możliwość uzyskania informacji zwrotnej o bieżącej działalności jednostki pozwala jej na lepsze wykonanie zadania. Po drugie, ocena własnych możliwości pozwala człowiekowi na wybór odpowiedniej strategii realizacji zadania, a perspektywa osiągnięcia celu wzmacnia motywację do podejmowania konkretnych działań. Tak kształtowane poczucie własnej skuteczności wpływa na rodzaj podejmowanych działań (zadania łatwe łub trudne), poziom wkładanego wysiłku (mały łub duży), wytrwałość w dążeniu do celu (niski lub wysoki poziom zaangażowania). Po trzecie, dzięki mechanizmom poznawczym jednostka ma sposobność przewidywania rezultatów
Reykowski J. (1975). Teoria motywacji a zarządzanie. Warszawa: PWE.
Łukaszewski W., Doliński D. (2007). „Mechanizmy...”, op. cii.