206
Sprawdzian fizycznego zdrowia dziewczynki dał pozytywne rezultaty# Autorzy sprawdzianu nie byli w stanie wykryć jakichkolwiek psychopatologicznych przypadłości za wyjątkiem religijnych doświadczeń dziecka, tzn# obojętności wobec krwewienia i słuchowych halucynacji religijnych# Halucynacja religijna miała charakter realnie istniejącej# Autorzy konkludują: "Sajbardziej uderzającą cechą psychologiczną, obecną u dziewczynki, była jej identyfikacje z postacią Chrystusa”. Dziecko doznawało cierpień Chrystusa i występowało u niego przekonanie, iż swoje życie powinno poświęcić dla uwolnienia od cierpienia innych ludzi# Kie zaobserwowano u niego żadnych histerycznych cech osobowości#
Porównawcza psychiatria międzykulturowa
Trzy inne opracowania poświęcone są porównaniu uzdrawiaczy ludowych /Folk-healers/ z zachodnimi psychiatrami# Rodzą się pytania, w jakim stopniu czarownik, uzdrawiacz, szaman, etc# są terapeutami w rozumieniu zachodniej psychiatrii, oraz jakie są różnice i jakie podobieństwa między nimi# Stubbe zajmuje się psychoterapeutyczną funkcją uzdrawia-cza# Obserwując system uzdrawiaczy w Południowej Ameryce, określa go z psychologicznego punktu widzenia jako higieniczny psychicznie i psychoterapeutycznie# Stojąc na stanowisku etnopsychiatrycznym, Stubbe opisuje różnorodne sposoby leczenia stosowane przez szamanów# Tłumacze* nie snów, autohipnoza, porady udzielane choremu, a dotyczące sposobu wyzdrowienia, techniki wyobrażeniowe, inicjowanie grupowego katharsis -wszystko to wskazuje na używanie przez szamanów środków psychologicznych w leczeniu pacjentów. Jednakże należy zauważyć, iż szaman leczy dewiacje psychiczne częściej u całej grupy niż u pojedynczych ludzi#
W ten sposób uzdrowiciel jest zobowiązany działać jako "regulator” i "wentyl” wobec grupy oraz musi czynić usiłowania w kierunku równoważenia, ochrony i uleczenia wszelkich zakłóceń wewnątrz grupy#
Sądzę, iż istotne jest podkreślenie autora, dotyczące podobieństwa między hipnozą i wyobrażeniami katatynicznymi /Leuner/ a sposobami szamanów na rozwiązywanie trudnych problemów#
W prymitywnym społeczeństwie nie występuje różnica między objawową terapią otwartą, leczącą sugestią, a terapią przypadkową, analityczną, rozwiązującą problemy i badającą wnętrze:
"Odpowiednio do światopoglądu grupy, do której pacjent należy, sugestywne traktowanie go przez szamana jest jednocześnie kauzalne i wyzwalające, ponieważ przyczyny choroby, mianowicie demony, zostają pokonane w duchowej dramatycznej walce, którą chory /co jest ważne/ współ-
przeżywa we wszystkich jej fazach wskutek genialnych aktorskich osiągnięć' szamanów"#