str0017

mu kierunkom. Zaznacza się jednak niekiedy, i to w poglądach tak wybitnych badaczy mózgu, jak neurochirurg W. Penfield i neurofizjolog J. C. Eccles, pesymizm co do możliwości zgłębienia tajników psychiki na podstawie nauk przyrodniczych. Takie nastawienie prowadzi do koncepcji stanowiących najczęściej różne odmiany interakcjonizmu.

Należy do nich pogląd R. Sperry’ego (laureata nagrody Nobla za badania nad funkcjonalną asymetrią półkul mózgowych u człowieka — por.

TABELA 2

Schematyczne przedstawienie poglądów na relacje między mózgiem i psychiką

	Monizm psychofizyczny	Dualizm psychofizyczny
	czynnościami psychicznymi (>/i) i	czynnościami psychicznymi i soma-
	somatycznymi (<j>) kieruje jeden	tycznymi sterują dwa różne syste-
	system	my: dusza (\p) i mózg (<j>)
Kierunki idealis-	Spirytualizm	Autonomizm
tyczne	zjawiska psychiczne i somatyczne	mózg i dusza działają niezależnie
	są przejawem działania duszy	od siebie Paralelizm psychofizyczny czynności psychiczne i somatyczne są zsynchronizowane w czasie, lecz nie współzależne Animizm dusza ożywia ciało i kieruje nim Interakcjonizm mózg jest podstawą duszy, ale jednocześnie jest przez nią sterowany
Kierunki matę-	Behawioryzm	Epifenomenalizm
rialistyczne	brak zainteresowania czynnościami psychicznymi; istnieje tylko ciało Materializm redukcjonistyczny	dusza jest produktem mózgu
	prawa rządzące czynnościami mózgu dają się zredukować do praw fizykochemicznych, stąd i czynności psychiczne można tymi prawami wyjaśnić Podejście kompozycjonistyczne zjawiska psychiczne są funkcją
	mózgu — szczególnego biosyste-mu, w którym na prawa ogólno-biologiczne nałożone są specyficzne dla niego właściwości, będące podłożem psychiki

2 — Biologiczne mechanizmy...

BIN