WSP J POLN254292

JĘZYKOZNAWSTWO POLSKIE W XX WIEKU

ANDRZEJ MARIA LEWICKI

Kształtowanie środowiska naukowego. Lata 1900-1925. - Kontynuacja i rozwój. Lata 1925— 1958. - Przełom strukturalistyczny w językoznawstwie polskim. Lata 1958-1975. - Nowe perspektywy. Niektóre kierunki badań lingwistycznych po 1975 roku. - Posłowie w 2000 roku. - Bibliografia

Kształtowanie środowiska naukowego. Lata 1900-1925

Los spłatał Janowi Baudouinowi de Courtenay figla. W 1900 r., gdy pisał dla „Prawdy” okolicznościowy artykuł Językoznawstwo czyli lingwistyka w wieku XIX-ym, pokpiwał sobie: „Gdybyśmy mieli 12 palców, rok kończący się obecnie [tj. 1900] wyglądałby jako 1124 i nie wywoływałby dreszczy •kosmicznych). -końca wieku* i nie pobudzałby do rozpamiętywań sprawozdawczych na wielką skalę” (Baudouin de Courtenay, 1974, s. 153). Oczywiście, racjonalnie rzecz biorąc, uczony miał rację. Rok, kończący się na dwa zera, nie powinien wyróżniać się niczym szczególnym od innych lat. Jednakże lata 1900-1901 stanowią jedną z najważniejszych cezur w historii polskiego językoznawstwa.

W roku 1900 zaczyna się ukazywać Słownik języka polskiego pod redakcją Jana Karłowicza, zwany Słownikiem warszawskim, po śmierci twórcy kontynuowany przez Adama Antoniego Kryńskiego i Władysława Niedźwiec-kiego, edycję zakończono w 1927 roku. W 1900 roku ukazuje się I tom Słownika gwar polskich Karłowicza. Była to forma podsumowania prac zbierackich, zarówno wielkich badaczy, jak Oskar Kolberg, Lucjan Malinowski czy Stefan Ramułt, jak i setek amatorów, kolekcjonerów słownictwa gwaro-