Zarz Ryz Finans R08$6

246 Zarządzanie ryzykiem finansowym

cie, zawsze istnieje prawdopodobieństwo popełnienia błędu przez jedną ze stron. Przykładowo, kupujący i sprzedający mogą zapisać różne ilości lub ceny dostawy w ramach tego samego kontraktu. Na Chicagowskiej Giełdzie Finansowej i innych giełdach kontraktów futures zasada rozliczania kontraktów w razie wystąpienia błędu mówi, że jeżeli zawiodą bezpośrednie metody naprawy błędu, wówczas obydwie strony kontraktu po równo pokrywają powstałą stratę. Uczestnicy obrotu raczej niechętnie zawieraliby kontrakty z kolegą, który często popełnia błędy. Każdy z uczestników obrotu ma więc bodziec do maksymalizacji dokładności działania, co wynika z chęci zwiększenia własnych zysków.

W efekcie zasady obowiązujące na giełdach kontraktów futures przyczyniają się zwiększania wartości członkostwa w danej giełdzie i jednocześnie do zwiększenia płynności obrotu giełdowego.

Ceny kontraktów futures

W terminie wykonania - czyli w dniu realizacji dostawy określonym w kontrakcie futures - arbitraż pomiędzy rynkiem aktywów bazowych a rynkiem kontraktów futures wymusza ustalenie ceny futures oraz ceny natychmiastowej aktywów bazowych na tym samym poziomie. Przed terminem wykonania ceny futures oraz ceny natychmiastowe nie muszą być wcale takie same. Jednak ze względu na fakt, iż cena kontraktu futures musi w terminie wykonania, zrównać się z ceną na rynku natychmiastowym, wiemy, że pomiędzy tymi dwoma cenami musi istnieć pewien uporządkowany związek. Związek ten zbadamy w kolejnym podrozdziale.

Ceny futures oraz koszty utrzymania pozycji

Aby zbadać zależność pomiędzy cenami na rynku natychmiastowym a cenami na rynku futures, przyjrzyjmy się niektórym przykładowym kursom. Ilustracja 8.3 przedstawia ceny z rynku natychmiastowego niektórych zbóż i pasz kwoto-wane we wtorek, 16 lutego 1993 r. Ilustracja 8.4 przedstawia analogiczne dane z rynku futures z tego samego dnia.

Przyjrzyjmy się np. cenom kukurydzy. W środkowej części stanu Illinois cena natychmiastowa żółtej kukurydzy wynosi 2,065 USD za buszel. Jednak na Chicagowskiej Giełdzie Towarowej cena kontraktu futures, przewidującego dostawę kukurydzy i wygasającego już za 29 dni - w trzecią środę marca -równa się 212 centów (2,12 USD) za buszel. I jak wynika z ilustracji 8.4, cena futures kukurydzy majowej jest wyższa niż cena futures kukurydzy marcowej; cena futures kukurydzy lipcowej jest wyższa niż cena futures kukurydzy majo-