32 Kozdzial 1. Dyilckij* na ile irudnold w uczeniu tlę
Okazało się też. ze specyficzne zaburzenia czytania oraz ogólne Opóźnienie czytania różnił) się w aspekcie edukacyjnym, ze względu na ' prognozę. Yule (1973) prowadzi! badania podłużne na populacji z wyspy i Wight. W badaniu początkowym, gdy dzieci miały 10 lat, prezentowały (ald I sam poziom opóźnienia czytania (30 miesięcy). Po czterech latach - w wic* I ku i 4 lat - wykazały o 6 miesięcy większe opóźnienie w porównaniu z drugą I grupą - zarówno w czytaniu jak i pisaniu. Inaczej mówiąc, mniej inteligent* nc dzieci robiły większy postęp w czytaniu i pisaniu niż dzieci ze spccyflcz* I nymi zaburzeniami czytania. Warto też dodać, że dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu robiły większy postęp w matematyce między 10. j a 14. rokiem życia. Frith (1981) wykazała, źe u tych dzieci trudności ulrzy* j mują się w czasie i występuje brak reakcji na konwencjonalne metody nauczania. lo potwierdza, że rozróżnienie specyficznego i niespecyficznego 1 zaburzenia czytania ma bardzo istotne implikacje edukacyjne.
Badania populacji z wyspy Wight Ruttera i zespołu
Badana Rudera. Tcarda I Whitmore (1970), VWe*a (1973), Bergera, YUe*a I Ruttera
(1975) i YWe'a J wsp. (1974) prowadzone były na 5 grupach reprezentujących oddzielne
populacje:
Grupa 1-zbadano 1000 dzieci 9-ilO-łetnłch z wyspy Wight. po czym przebadano ponow-nie po Miku tatach nauM w szkole.
Grupa 0 - zbadano 1500 dzieci 10-letnich z centrum Londynu, nie emigrantów.
Grupa tti - objęto badanem 200014-łatków na wyspie Wight.
Badacze analizowali nuMad wyników czytania ze względu na proporge dzieci ze specyficznymi zaburzeniami czytana (wybranych na podstawie poziomu czytania o dwa odchylenia standardom poniżej oczekiwanego poziomu czytania, na podstawie równania regresji). Teoretyczna knywa rozkładu normalnego zakłada, ze oczekujemy 2,28% dzieci z wynikam dwa odch/ema standardowe poniżej normy Tak by s«ę siato, gdyby dzieci, które słabo czy tan, stanowiły po prostu „dolny fragment rozkładu normalnego czy kontinuum’. W rzeczy-wMoSci uzyskano inne wsfcaźnao. Dzieci uzyskujące ekstremalna ruskie wyniki w czytaniu stanowiły:
- 3,5% wśród 10-łatków na wyspę W^n.
- 4.5% wśród 14-łatków na wyspie W&*.
wśród 10-łatków w Londynie.
W^oanoto srę zatem. 2e gawsfco trudności w czyfanu mato szerszy zasięg. naby wynikało zrozMadu teoretyczne®).
Ze M^ędu na „nednyzkę* osób z bardzo słabym osiągnięciami w czytaniu badacze nnytęfrt m niitwrgn pnmwnjimn rtnm t fir rifirmymi TnfmTTrrninmi rr/Tanin i ntfil nym opóźnieniem cofania. Oceniali inteligencję ogółną i jej strukturę za pomocą stóS
W18C oraz osiągnięcie w czytaniu na podstawia testu Neele Anałysia of Reading (poprawność i rozumienie).
Specyficzne zaburzenia czytania zdefintowefc jako wyna 30 mwiBcyopoowtniapooigj po-złomu oczefowanego na podstawie IQiayskane» w WISC, używając w tym celu specjaine-flo równania regresji. Natonaaat ogólne opMmeme czytania zdefiniowano po prostu jato wyn«k 30 miesięcy opóźnienia poniżej wteto zyc*a. Analizy porównawcze pokazały niezbicie, źe byty to dwte odmienne grupy dzieci - zestawienie różnic pokazuje tabela L2.
Tabela 1.2. Porównanie specyficznych trudności w czytaniu l ogólnego opóźnienia czytania na podstawie badan dzieci z wyspy Wn£*
Wskaźnik |
Ogólne opóźnienie czytania |
Specyfczne trudności w czytaniu , |
| Inteligenta |
Niższa niż przeciętna (średni IQ = 80) |
Przeciętna (średni IQ = 102) |
Pleć |
Proporcje pici zbliżone - chłopcy 94% |
Przewaga chłopców - 76% |
Inne zaburzenia rozwojowe |
Ogólne opóźnienie rozwojowe |
Opóźnienie rozwoju mowy |
Objawy neurologiczne |
Jawne objawy |
Niewiele jawnych objawów |
Dysfunkcje organiczne |
Często dysfunkcje organiczne (np. porażenie mózgowe -11%) |
Brak dysfunkcji organicznych ( |
Zaburzenia mo-toryczneipraksji |
Częściej występujące |
Mruej częste |
1 Status 1 materialny |
Częściej niższy status |
Rzadziej |
Liczebność rodziny |
Częściej rodźmy wielodzietne |
Rzadziej rodźmy wielodzietne |
Prognoza |
Prognoza korzystna |
Prognoza raczej niekorzystna |
Źtódfó: Rotter, Teard I Whrtmore 1970; YUfe 1973; Berger. YUe i Rutter 1976; Wile I wsp. 1974; Thomson 1090-
Thomson zwraca uwagę, ze właśnie te najważniejsze cechy, czyli rozpiętość IQ - czytanie, przewaga chłopców, opóźnienie w rozwoju mowy i inne cechy są w literaturze zazwyczaj przypisywane właśnie dysleksji rozwojowej.
Należy podkreślić, że autorzy opisywanych badań populacji z wyspy Wight - Rutter (1978) oraz Yule i Rutter (1976) - byli przeciwni nazywaniu specyficznych zaburzeń czytania dysleksją, pomimo że niemal wszystkie cechy odnalezione w grupie dzieci ze specyficznymi zaburzeniami są także opisywane jako cechy dzieci z dysleksją - mylenie kierunków, zaburzenia orientacji czasowej, trudności w nazywaniu, charaktcrsytyone biedy w pt-