Obsługa i naprawa pojazdów samochodowych kl.4T 1
Efektywność pracy pojazdu oraz działania jego układów konstrukcyjnych, zespołów i skojarzeń zależy od stanu technicznego zbioru elementów tworzących te struktury. Strukturę stanowi zbiór tworzących go elementów konstrukcyjnych, uporządkowanych i wzajemnie powiązanych w ściśle określony sposób, w celu wypełniania złożonych funkcji. Elementami struktury całego pojazdu są układy, zespoły i mechanizmy, które z kolei można podzielić na pary kinematyczne i poszczególne części.
Strukturę pojazdu charakteryzują:
• wzajemne rozmieszczenie części (elementów struktury),
• kształt i wymiary części,
• rodzaj połączeń i sposób współpracy,
Struktura pojazdu może być opisana zbiorem mierzalnych wielkości, tak zwanych parametrów struktury, którymi są: wymiary części i odległości między nimi, luzy w skojarzeniach, parametry opisujące deformacje kształtu, parametry charakteryzujące stan powierzchni, sprężystość elementów, szczelność itp.
Podczas eksploatacji na skutek działania złożonych obciążeń stan techniczny samochodu i jego układów konstrukcyjnych ulega pogorszeniu. W czasie tego procesu następuje zmiana wartości parametrów struktury, intensywność zmian zależy głownie od doskonałości konstrukcji, jakości wykonania, stosowanych materiałów i warunków eksploatacji.
Struktura pojazdu determinuje jego stan techniczny, a parametry struktury są parametrami stanu technicznego samochodu.
Do określenia wielkości zużycia elementów tworzących struktury samochodu stosuje się metody badań bezpośrednie, pośrednie oraz diagnostyczne.
Metody bezpośrednie badania zużycia elementów struktury: wagowa, metryczna, profilografowania, sztucznych baz, magnetyczna, fluoroscencyjna, ultradźwiękowa, izotopowa.
Metody pośrednie badania starzenia samochodu:
a) maksymalna prędkość jazdy przy normatywnym obciążeniu,
b) maksymalne wartości przyspieszeń dodatnich i ujemnych,
c) maksymalny ciężar przewożonej masy przy danej prędkości maksymalnej,
d) koszt eksploatacji (miesięczny, roczny).
Do oceny stanu technicznego samochodu i jego zespołów można stosować metody badań diagnostycznych:
a) organoleptyczne,
b) przyrządowe,
c) stanowiskowe,
d) trakcyjne.
Metody organoleptyczne polegają na wykonaniu oględzin zewnętrznych, sprawdzeniu działania elementów układu na postoju i sprawdzeniu działania elementów układu w czasie jazdy próbnej. Podczas oględzin zewnętrznych sprawdza się: kompletność układu, poprawność mocowania elementów, stan zewnętrzny zespołów i elementów oraz szczelność zespołów.
Lekcja 15
K.