58 59 (2)

58___

Te trendy były niewątpliwie związane ze sposobem rozumienia instytucjonalnych priorytetów przez przywódców politycznych. Mówiąc o najważniejszych problemach stojących przed rządem regionalnym i o swoich nadziejach na przyszłość, radni w 1980 mniej uwagi poświęcali sprawiedliwości, równości i reformom społecznym niż 10 lat wcześniej. Obecnie koncentrowali się bardziej na reformach administracyjnych, politycznych i proceduralnych. Autonomia ustawodawcza oraz sprawność administracji (lub częściej, niesprawność administracji) zajęły więcej miejsca w ich dyskusjach nad rządem regionalnym, podczas gdy zainteresowanie „radykalną odnową społeczną" z mesjanistycznych czasów pierwszych lat zaniknęło.

Kiedy politycy po raz pierwszy wkraczali do izby radnych, przynosili ze sobą koncepcję polityki i stosunków społecznych, odpowiadające grze o sumie zerowej, obracające się wokół konfliktów, których nigdy nie da się rozwiązać. Taki pogląd, mający swoje źródła w walkach o sprawy społeczne i ideologiczne, jakie miały miejsce w przeszłości, predysponował radnych do głośnego manifestowania poglądów i cichej kolaboracji. Ten sposób widzenia społecznych i politycznych konfliktów stopniowo zmieniał się w pierwszych dziesięciu latach eksperymentu regionalnego. Rysunek 2.3 pokazuje, że w tym okresie malało zainteresowanie radnych nierozwiązywalnymi konfliktami, a rosło - konsenśem.

Polityka na poziomie regionalnym jest generalnie umiarkowana. Większość radnycli w przeciągu tych dwudziestu lat twierdziła, że może wierzyć swoim kolegom, nawet politycznym przeciwnikom. Mniej więcej dwie trzecie podkreślało, że przeciwnicy polityczni mogą osiągnąć porozumienie w praktycznych problemach regionu. Trzy czwarte uważało, że w działalności rady przeważa współpraca, a nie konflikty. Sadziła tak także zdecydowana większość lokalnych liderów, z którymi rozmawialiśmy.

Te dane nie oznaczają oczywiście, że wszyscy się ze sobą zgadzają we wszystkich sprawach. Brak zgody co do konkretnych wątków prowadzonej polityki w rzeczywistości stał się nawęt powszechniejszy po 1977, kiedy to przekazanie władzy i środków z rządu centralnego do regionów po raz pierwszy dało regionalnym liderom swobodę działania - a więc pojawiły się sprawy, co do których próżna się było nie zgadzać. W regionalnej polityce kontrowersje nie zniknęły (jak dowiemy się w rozdziale 4), a konflikt jako taki nic jest nie do

Rysunek 23

Zmiany w poglądach radnych na konflikty. 1970-1989

Poglądy radnych na konflikty spoiecznc i wspólnotę interesów, 1979-1981/82

O

wspólnota

E22

rozwiązywalne

nierozwiązywalne

1970    1976    1981-2

Poglądy radnych na temat własnych regionów, 1970-1989

_|MCo jest bardzie) typowe dla społeczeństwa:

regionalni radni (%)    regionalni radni <%)

O' wspólnota interesów & rozwiązywalne konflikty Ig* nierozwiązywalne konfliktyT

„Czy ten region jest:

ET stosunkowo konfliktowy, czy GT stosunkowo bezkonfliktowy?”

a

bezkonfliktowy

mieszany

konfliktowy

1970

1976 1981-2 1989