Kukułka8

IX. Maksymalizacja potrzeb i interesów podmiotowych uczestników stosunków międzynarodowych

1. Polistrategie i strategie

Pojęciem „strategii” posługiwali się w przeszłości przede wszystkim ci, którzy w sposób konkretny stykali się z potęgą i przemocą międzynarodową państw, a także ci, którzy w sposób hipotetyczny rozważali przejawy funkcjonowania tej potęgi i przemocy, W większości byli to wojskowi i teoretycy, którzy swoje koncepcje ewolucji stosunków międzynarodowych budowali na czynnikach wrogości i polityki z pozycji siły.

Od połowy XX wieku strategia jako pojęcie i dziedzina działania wykroczyła daleko poza sferę myślenia i aktywności wojskowych oraz zwolenników polityki w kategoriach siły. Znalazła również więcej związków ze stosunkami międzynarodowymi. Zaczęto mówić o ogólnej i wyemancypowanej „nauce strategii”, a także o strategiach konfliktów międzynarodowych, pokoju i pokojowego współistnienia. Rozumowaniem strategicznym zaczęli się interesować politologowie, matematycy i socjologowie, Ci ostatni podjęli rozpatrywanie zagadnień strategii moralnej, psychologicznej i ekonomicznej, a nawet „perswazji strategicznej”. Pod wpływem zainteresowania specjalistów na VI Światowym Kongresie Socjologii w Evian w \ 966 r. powołano grupę ad boc pod nazwą „Myślenie strategiczne jako proces społeczny”. Grupa ta dużo uwagi poświęciła analizie stosunków międzynarodowych, zwłaszcza ich aktualnych zjawisk i procesów.

Pojęcie „strategii” od lat 60. XX w. było coraz szerzej używane poza dziedziną wojskową. Zaczęto je kojarzyć ze sztuką harmonizo-

165