50
RELACJE WŁADZE SAMORZĄDOWE INWESTORZY
słoneczne; energia fal i pływów morskich; energia wiatru oraz energia geo-
Niezależnie od różnic w podejściu do określonych zasobów w kontekście konkurencyjności, dwa fakty wymagają podkreślenia. Po pierwsze, znaczenie poszczególnych zasobów ulega zmianie w czasie. Wynika to przede wszystkim ze zmian technologicznych i postępu cywilizacyjnego. Zjawiska te powodują, że z jednej strony następuje zmniejszenie zużycia niektórych zasobów na potrzeby przemysłu i mniejszy wpływ negatywny na środowisko przyrodnicze; z drugiej zaś - odczuwalna jest presja na tereny wolne, ze względu na poszukiwanie coraz to
nowych obszarów ekspansji.
Drugi fakt, dotyczący wpływu zasobów na konkurencyjność gminy, wynika z rewaloryzacji niektórych zasobów przyrodniczych z punktu widzenia przedsiębiorstw [Blakely 1994]. Najlepszym przykładem jest stosunek przedsiębiorców do wody lub terenów wypoczynkowych. Zmiana nastawienia polegała na przejściu od doceniania samego dostępu do zasobów wody (na potrzeby gospodarki) do poszukiwania wody o najwyższej jakości, spełniającej nie tylko oczekiwania przedsiębiorców postrzegających wodę przez pryzmat swojej firmy, ale również przedsiębiorców, którzy po pracy oczekują jak najlepszych możliwości wypoczynkowych. Podobne zmiany zaszły również w ocenie innych składników „przyrodniczej tkanki wypoczynkowej", ponieważ jeszcze długo po drugiej wojnie światowej w zasadzie nie zwracano uwagi na tego rodzaju elementy, natomiast obecnie stają się one punktem przetargowym w wielu wyborach lokalizacyjnych (szerzej podrozdział następny).
Drugie pytanie, postawione na wstępie tej części, dotyczy sposobu wykorzystania zasobów przyrodniczych przez władze lokalne. Wiąże się to z przyjęciem lub nie zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju, ale koresponduje rówmież z bardzo ciekawą obserwacją dokonaną przez B. Higginsa i D.J. Savoie’a [1997, s. 19-27]33. Otóż wspomniani autorzy uważają, że w przeszłości kraje o słabym klimacie i zasobne w bogactwa naturalne rozwijały się szybciej niż inne, ale kładły zbyt mały nacisk na technologię, naukę i edukację, opierając się na założeniu, że bogactwa naturalne będą stałym czynnikiem rozwojowym. Dlatego stawiają tezę. że zarówno kraje wysoko rozwinięte, jak i słabo rozwinięte, muszą zmienić swoje priorytety rozwojowe - ze zorientowanych na zasoby przyrodnicze na priorytet)’ azujące na czynniku ludzkim (który de facto odpowiedzialny jest za sposób wykorzystania tych zasobów).
Powyższe rozważania można podsumować stwierdzeniem, że zasoby przyrodnicze mogą być bardzo ważnym polem budowania relacji władze lokalne -inwestorzy, przy czym sposób wykorzystania tych zasobów dla budowy kon-
rozwojowvch^ obecnej' 2r^wnmvaz°n>' może być traktowany jako prawo do zaspokojenia aspiracji potrzeb rozwoiowvch Z ogran‘czania Praw przyszłych pokoleń do zaspokojenia ich
l\WSka2Uje' Że r02wó> gospodarczy i cywilizacvjnv obecnego
Krrr ibyr r kr:em . ms***
P0k0,en' klÓrC tCŻ b^ posiadały prawa do swego rozwoju-M. Kistowski (20031. oniepiji rozwoju ważonego prezentuje w swojej p*fl!