teoria użytkowania i korzyści9

72 Barltoiriej Kotuń

Widać więc. 2c wraz z rozwojem badan zmieniały się ich cele, co wydaje się oczy>viste. Jednym z pierwotnych celów badań było, jak wiadomo, rozpozna-. nie luk kulturowych I luk in_fonnacvinvch w społcczcńslwic oraz szukanie sposobów ich zmniejszenia. Obccnic,”w erze obfitości mediów, ich deregulacii i re-) .totywizmu kulturowego cci ten nic wydaje się juz tak ważny, lecz nierówności .'i _s w sferze komunikacji w zasadzie się nie zmieniły - w dalszym ciągu utrzymuje ^ J się duże zainteresowanie teoretycznym aspektem lego zagadnienia.

Przedstawiona ni analiza dokonań w obszarze „użytkowania i korzyści" również miała swój cel. Było nim przybliżenie dorobku badawczego lego nurtu dorobku bardzo obfitego i mającego swój niepodważalny wkład w całą teorię komunikowania masowego. To zresztą ciekawe, ze ten ogromny obszar naukowo* •badawczy można sprowadzić do jednego pytania: Jak odbiorca obchodzi się 2 mediami?, a dokładniej: Jak je wykorzystuje? Odpowiedź brzmi: Media są źródłem (jednym z woduj gratyfikacji, tzn. zaspokajają potrzeby⁴’.

1 w tym prawdopodobnie tkwi fenomen teorii „użytkowania i korzyści". Krótkie pytanie, prosta odpowiedź; ale nasze rozważania pokazały, na ile sposobów można je zinterpretować i jak wiele znaczeń z nich wydobyć. Pomimo ostrej krytyki, jak pisze T. Goban-Klas, r.a jaką były narażone w trakcie rozwoju badania użytkowania i korzyści, z perspektywy prawic czterdziestu lal widać ich celowość i sens⁵'*

Bibliografia

b^Biltncr, J.R. <1989) Mass Communication. An hnroditciion. New Jersey: Pienl.ee Hall

Blumlcr, J.G.. Curevilch, N(., Kilz, E. (1987). przyszłość badan wiytboiiwua iko<zyści, „Przekazy i Opinie”, nr >-*.

Vtłoyd-3anel1,0.. Ncwaold, Ch. (red.) (1995), Approochfs to Metito A Reoder. Lonr/ir.- Arnold

Ciotxin-K'.M, T. (1978) Komunikowani? warowi* Zi»yt problematyki socjoiogtcinęł Kraków OBP.

- 0999). Media i komuniiontrnie mason*. Teorie i analny prasy, radia, telewizji i Internetu. Warszaw*: PWN.

,J Grzybczak,(!99S). Czy oddiiaKwame mediów jest skuteczne? Sta>e -• snr.nze teorie, ,,7.tvsy.y Prasoznawcze", nr 3-9.

Kohli, M. {19K0}. Telewizja i codzienność Model procesu odbioru. „Przekazy i Opinie", nr 9 's^Liltlejohn, S.W. (1983}. TTirories of tfnrtwtr Ct«ii/»n«icrMirwi Itclmcoi W.-tdswnnn Petilisninii Company

McQua:l, D. (19S7). Patrząc wstecz- refie bije nad badaniami.. aiytko wanta. krzyża „Przekazy 5 Opinie". M 3-9

Mikułowski Pomorski, J. (2980). Środki masowego komunikowania jaio element ludzkiego jiwiwAtłii „Przekazy i Opinie", nr 3.

'' VI. Kohii. jriVir.-ę,^;a i codzienność, Model procesu cdóloru, „Przekazy i Opinie", r.r -1 198(1. s 91.

yji i .ufylfcowana i kcmió' - Uz<> foęwjjj. wiIwjaw; .ulweni-

73

M.kulowski Pnmoiiki. ). Nęck.-., Z. 11981) KamuKtiowmre tkuitcsmr? Kraków OH I' Mrowwjki, M 1987). Pw‘fli(./r iriythounn.-n i\o'7y/o >v iniiiarwk fenwm,‘tomami? »w/<nvr^f Podutrwowf myoiMienia. „Przekazy i Opinie". nr 1--.

- (1991). Mi(i#JV iiMir.'j.-.viVirVi.' <1 /kimdiicmi. C :7<m''h'»' »' rn^,,»^,l’i( m(Z"i .wyiih" WjrSKma

comi:k

Ihiimprcen, ?., Wcnncr.! A.. Ko$cn|;rcn. K.ii (1987) j7:h.Vim.Vj .,iiJri'tv.nvnrj'ń ; .koiTino"' Przegląd •nlntąnego zftuUft atlecie. „Przekazy - Opinie", nr ¹-■!

Windah;, S. (1979). A Usemrui Offeett Mndtl .Yow .Siii^r/rmc ..Meil.r, i‘ar<;' RepuM". r- 7