Brncn-tj Kotn
osoby zainteresowane sprawami pub.;czn>mii zaspokajają swe potrzeby głównie pr2e2 czylelr.ictwn eazet
Jiążki czytają raczej osoby wykształcone.
aby o skłonnościach cskapiśftćznych czytają książki i chodzą do kina, którzy chcą utrzymać dobre Stosu.uki 2 własną rodziną! przyjaciółmi, o ikina « oglądają telewizję
Pytane o media, które zwiększają zadowolenie życiowe i poszerzają strelę własnych doświadczeń, osoby o wykształceniu podstawowym wymieniały kolejno: telewizję, kino i radio, z wykształceniem średnim: kino. telewizję i ksiaZzi, z wykształceniem więcej niZ średnim książki, kino i telewizję.
I l
56
3.5. Korzyści a konsumpcja przekazów masowych
I
W lym momencie warto odejść na chwilę od rozważań Palmgrccna. Wenric-ra i Rosengrena, Jćtórymi cały czas się posiłkujemy, i odwołać się do artykułu Jerzego Mikułowskiego Pomorskiego z 1980 r.’5 Powołuj: się on z. kolei r.a badania Kalzą^Bl umiera : Gurevitcha, z których wnioski są następujące ba
dane twierdziły, Ze książki pomagają itr bardzie) mz lakikolwiek inny środek przekaz^ poznać samych siebie,' lozwijać dobry smak. rathę< ają do śtudicwci-nia, a kino jgo3nos* morale^ "poŚwSa d?!Wlla(!i!ić piękna, dostarcza rozrywki Wskazywałoby to r.a związek między zachowaniami odbiorczymi oraz uzyski-wanym: tą drogą korzyściami a cechami psychicznymi jednostek, takimi jak zainteresowania, cechy i pustawy społeczne, poziom wykształcenia, wyniki te po-......^ -'srdzić, że
zwalały twicr
np.:.
I>o ciekawych spostrzeżeń doszedł leź amerykański badacz kor.alć Compe-SI Przeanalizował on korzyści roznuznawane orzc^ wjpzów popularne | w Sta ?i?h jtfi Ckildrenf badaiac 22~f mieszkańców Eu
gene w stanie Oregon Statystyczna analiza żebranych odpowiedzi wskazuje r.a następujące Jioizysu czerpane z oglądam, tęgo programu:
"1. Rozrywka. Widzowie lraxtują program ,ako rozrywkę .uh zabawę
2. Zwyczaj. Oglądanie programu było opisane jako integralna część codziennego rozkładu zajęć widzów.
3. Wygoda. Program jest postrzegany jako czas wygody, relaksu.
4. Społeczna użyteczność. Program jest użytkowany jako narzędzie w społecznej interakcji z innymi. Ludzie oglądają serial z przyjaciółmi . lubią o nim rozmawiać.
5. Relaks lub ucieczka od problemów. Oglądanie programu redukowało napięcie u widzów.
i 6. Ucieczka od nudy. Widzowie oglądają program, kiedy są znudzeni i nie mają innych zajęć.
" J. Mujlowtki PermaMi. Studi< maumtgf) nt/t.rnl -ry, .irtMie
. PfJekm-y i Opinie", u ’. IMO. ł J' —12
_*35i i .urylkuwant i ktrrysci* - la.-/ rorwc.i tamsiawtwt :.ilomd
57
^*7. Zgłębianie ruumnloici lub porada. Program jest użytkowany ;ako porto: w rozwiązywaniu problemów we własnym zyt.u Dostarcza porady i jest osobistym punkiem odniesienia do zrozumienia rzeczywistości własne; i innych ludzi*
Odpowiedzi są oznakami korzyści, jakie lodzie mogąotrzymywać 2oglądania programu, ule niekonieczni; otrzymują. 1'alniąrccn z.wraca z kolei uwagę na In, ze: • ku, rn.... z wiązek v wy - >picg.amu,
■ dokonywana przezodbiorcówoecna porównawcza korzyści dostarczanych I11/1-' » • 1 »'« w wiąit się z wyborem ntećium.
. • motywem ^onsumacii środków masowe . dc>wiac:/er.:cni Konsumpcyjnym, *
Kalz. Blumler i Guievitch twierdzą, ze:
iij dolną spiawę nic podjęto wysilka, aby poddać badaniom empirycznym lub icorciycz-nyir za.cZnrdc |. JmiędzymotywarH uzyiist wanm JmdkOw inasc^c^a przekazua ekk-sann kh oddziaływam i juk:: stuŁicr.'*
(patrz rys I, strzałka między polem * i lOb oraz fOa i !0b)
ŻAWAWOSC Ml U IOW
-► m/uii: mediów
-►ł EFEKTY
□
konsekwencji: » ■ ■ ■
►i UŻYCI li MEDIÓW ,
fM»'AU ix:śi vi id rów |-H u/ycii Mi.mow \z kcssefekty
Kys 2 M.haMIj.c/o iu I a0.ii jzyUowjma i korme: l badaniami cfiLtawwg S W.ndahlai I97'))łv
S. Windahi. eden z ważniejszych przedssawicscli teorii usej anJgratifica-tioiss, nawoływ ał do połączenia łych dwóch obszarów analizy, proponując wspólny model „użytkowania i efektów", w którym łączny skutek wpływu treść: i sposobu uzytkowanta mediów został objęły wspólnym określeniem „konsefekty" (comcffecls) (rys 2)
Pierwszy model zawartość mediów - uzycte mediów - efekty, odzwierciedla podejście badacz}’, klórzy przypisują efekty głównie przekazywanym irti-
"JK Uiliner. Mas i A/' jnuwbłcr.ou Scw.tnc) l9M,t )SP-)tl
’’ I* Palnprccr. I. A Wcnnci. K." Ri^cn^rc\<if> <■>r. i U?.
'* Sftiiitm *. 130.
" V. Min/iiwil; , i. >'■ I. S Wu Jal-:, A &t>'; nw ó,',vrf» .Wi*iVi' Shj-jcf.wiofi. ..Mcc a 1'iiL-l Xip.il i- ?. :0?0. *