0211

196

STEFAN; WIERZCHOSŁAWA LUDMIŁŁA (m. FRYDERYK I).

IV 2. 3.

O żonie jego, tem mniej o dzieciach, nie mamy żadnych wiadomości; niewątpliwie też umarł Stefan w stanie bezżennym, jak wynika z Kadłubka ^!): nam quidam filiorum eius (Mesconis III) inconiugati decesserunt. Z pięciu synów Mieszka trzech było żonatych (IV. 1. 6. 8.); wiadomość Kadłubka o bezżennym stanie innych musi się zatem odnosić przynajmniej do dwu pozostałych, a tymi nie mógł być kto inny, jak tylko Stefan i Mieszko. Trafnie wytłomaczyła powyższą wiadomość Kron. Wielk.²), a za nią Długosz³), nazywając Stefana inconiugatus.

3. Wierzchosława Ludmiłła.

W szeregu zięciów Mieszka III wymienia Kadłubek⁴), a za nim Chroń. Pol.³) i Chroń, princ. Pol. ^ księcia lotaryńskiego Fryderyka, krewnego cesarskiego: dux Lotharingie Fridericus, imperatoris nepos, gener eius. Była zatem jedna z córek Mieszka Starego wydaną do Lotaryngii; mąż jej jest to Fryderyk I, drugi syn Mateusza I. O jednym z synów Fryderyka I, Mateuszu czyli Maherze, biskupie z Toul, podają Richera Resta Senon. eccl.'): muter guippe dicti prepositi Maheri filia domini terre Polanie extiterat. Chroń. Albrici^s) wyjaśnia, jakie było imię owej księżniczki polskiej: De isto Mesicone (Mieszko Stary) nati sunt duces Guenesie (Rniezna) ... et sorores eorum, guarum una Virgotslavia fuit mater ducis de Nanceio. Mamy tu w zupełnie poprawnej formie podane imię: Wierzchosława, i nie ma jakiegokolwiek powodu przypuszczać, jakoby to była forma zepsuta zamiast: Mirosława'¹); imię Mirosławy w rodzie Piastów jest nieznane, a imię Wierzchosławy w najbliższym czasie powtarza się jeszcze dwukrotnie: tak nazywa się żona Bolesława Kędzierzawego (III. 16.), stryjenka niniejszej Wierzchosławy, tak też nazywa się jej bratanica, córka Bolesława Mieszko wica (IV. 15.). Dokument z r. 1189 ¹⁰) stwierdza, że Judyta, córka Fryderyka I lotaryńskiego, miała za matkę Ludmiłłę, księżniczkę polską. Z tego wynika, że Ludmiłła nie jest inną (drugą) żoną Fryderyka, ale tą samą osobą, która u Albryka nazywa się Wierzchosława; jest to zatem drugie jej imię. Pod imieniem Ludmiłły znają ją też późniejsi historycy Lotaryngii¹ ’).

Ze względu, iż data zaślubin z Fryderykiem przypada na rok 1166, a w każdym razie nie może być późniejszą, należy przyjąć, iż Wierzchosława urodziła się nie później, jak r. 1152, jest zatem przypuszczalnie córką Mieszka z pierwszego małżeństwa¹²).

Najstarszy syn Wierzchosławy, Fryderyk II, świadkuje już na dyplomacie z r. 1180^1:!), urodził się zatem nie później, jak r. 1167, a przeto zaślubiny jej z Fryderykiem I przyszły do skutku co najpóźniej r. 1166. Według Calmeta¹¹) ślub odbył się r. 1166; jakkolwiek na poparcie tego twierdzenia nie ma źródłowych dowodów, to jednak, gdy data ta zgadza się tak dobrze z datą, wyprowadzoną, przez nas z innych wzmianek źródłowych, można przypuścić, że polega na dobrej informacyi i przyjąć ją jako wielce prawdopodobną ^ir>),

0 dacie śmierci jej nie ma współczesnych wiarogodnych wiadomości. Dopiero Calmet^lfi) podaje, że żyła do r. 1223. Ze względu na dobrą jego informacyą co do daty ślubu można i niniejszą wiadomość przyjąć jako prawdopodobną ¹⁷).

Fryderyk I.

Syn Mateusza I, ks. lotaryńskiego, hrabia Bittes, od r. 1205 do 1206 ks. lotaryński, zmarł r. 1207 ¹⁸).

1) Mon. Pol. II. 378. — 2) Ibid. II. 526. — 3) Hist. Pol. II. 85. — 4) Mon. Pol. II. 378. — 5) Ibid. III. 634. — 6) Ibid. III. 479. — 7) Mon. Germ. SS. XXV. 285. — 8) Ibid. SS. XXIII. 838. — 9) Jak mniema Colin, Verwandtschaft d. Staufer u. Anhaltiner w Forsch. z. deutsch. Gesch. X. 640 u\v. 1. — 10) Du Chesne, Hist. de la maison de Luxemb.47. Cytat według Przeździeckiego, Ślady Bolesł. 111 uw. 4. — U) Wymienieni u Prz eździ e c k i eg o, Siady Bolesławów 112 i n.— 12) Perlbach, Preuss.-Poln. Studien I. 8 przyjmuje najpóźniejszą datę urodzin 1151, a na sir. 9: 1149. — 13) Calmet, Hist. de Lorraine II. preuves 389. — 14) Portr. des ducs de la maison de Lorraine. Cytat według Przeździeckiego, Ślady Bolesl 113 uw. 1. — 13) Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 8 przyjmuje najpóźniejszą datę ślubu 1167 r., na str. 9: 1165 r. Przeź-dziecki, Ślady Bolesławów 112 przyjmuje najpóźniejszą datę ślubu 1170 r. — 16) Portr. des ducs. Cytat według Przeździeckiego, ibid. 113 uw. 1. — 17) O Mateuszu, biskupie z Toul, jednym z synów Wierzchosławy, por. studyum Ulanowskiego Wnuk Mieszka Starego w Ateneum 1884 I. 31 i n. — 18) Cohn, Stammtafeln, tabl. 29.