V. 1. 2.
PRZEMYŚL I (ż. ELŻBIETAMI; BOLESŁAW POBOŻNY.
231
Bocz. Wielk., podał powyższą datę w wątpliwość, mniemając, że jest to tylko kombinacya autora kroniki; gdy zaś z r. 1248 dochowały sie dwa przywileje Przemyśla I dla klasztoru trzebnickiego1), przeto wprowadzając je w związek z faktem uwiezienia Elżbiety z tegoż klasztoru, mniemał, że datę ślubu należy przesunąć na rok 1248. Wobec poparcia, jakie przekazowi Kron. Wielk. daje Rocz. Wielk., data 1244 r. nie może uchodzić za zmyśloną; fakt zaś uprzywilejowania klasztoru trzebnickiego przez Przemyśla, jakkolwiek może z porwaniem Elżbiety zostawać w przyczynowym związku, niekoniecznie jednak musi być chronologicznie współczesny. Zresztą już conajpóżniej r. 1246 przychodzi na świat córka Przemysła i Elżbiety, lionstancya (V. 6X skutkiem czego poprawka Griinhagena odpada jako nieuzasadniona'2).
Datę śmierci Elżbiety, feria ses.ta ptost ocłavcis Epiphanie (16 stycznia) 1265 r., podaje Kron. Wielk.3 4 5 6); Długosz ’) ma datę: nona Ianuarii, co po redukeyi jej na średniowieczny kalendarz znaczy w tym roku: feria sexta post Epiphaniam-, niewątpliwie zatem wiadomość niniejszą zaczerpnął on z Kron. Wielk., a tylko przy rozwiązaniu daty popełnił omyłkę przez opuszczenie słowa: octavasf. Wiadomość Długosza nie polega zatem na jakimkolwiek samoistnym, odmiennym przekazie źródłowym, i nie może zachwiewać wiarogodności przekazu Kron. Wielk.
Jako syn Włodzisława Odonica i Jadwigi poświadczony w Kron. Wielk. *) i w licznych dyplomatach 7). Przydomek Pius (Pobożny) znajduje się już w Rocz. Wielk.8), Spom. Gniezn.9) i Kron. Wielk.10).
Że był młodszym bratem Przemysła I, okazaliśmy poprzednio (V. 1.). Data jego urodzin nie może tedy wyprzedzać roku 1221. Po raz pierwszy, obok Przemysła. świadkuje na dokumencie ojca z 10 sierpnia 1232 r. n); nie można wprawdzie stąd wnioskować, jakoby miał już wtedy skończonych lat dwanaście, gdyż w takim razie urodziny jego starszego brata Przemysła należałoby przesunąć na rok 1219, co jest rzeczą niemożliwą; wszakże przypuścić trzeba, że był już wtedy wiekiem możliwie do tej granicy zbliżony, zaczem urodziny jego odnieść należy do roku 1221 ls). Według Rocz. Wielk.13) i Kron. Wielk.14) otrzymał z rąk starszego brata pasowanie rycerskie 24 kwietnia 1245 r; zdarzenie to nastąpiło zatem w 23 lub 24 roku jego życia.
Ostatni przezeń wystawiony dokument nosi datę 23 kwietnia 1278 r.15). Zdaniem niektóry cii bada-czów1,:) odnosi się do niniejszego Bolesława nagrobek w kościele Franciszkanów w Krakowie z napisem: Anno Dni MCCLXX obijt illustrissimus pneeps et dnus Yladislaus dictg pig dux Cracor. etc. Podstawą tego mniemania jest użyty w napisie przydomek Pius. który nadano Bolesławowi, łącznie z przypuszczeniem, że w napisie zaszły dwie omyłki, t. j. iż zamiast Yladislaus winno być Boleslaus, a zamiast dux Craeouiensis, (fu.e Calissiensis. Wszakże nawet po takich dowolnych poprawkach data śmierci 1270 r. wobec rzeczonych a niewątpliwych świadectw historycznych pozostałaby bez wytłomaczenia. Z tych samych powodów odpada też data śmierci 1268 r. zawarta u Długosza17), tudzież dala 1272 r., podana przez Rocz. Tras. lfi), któro to oba zabytki mają zresztą prócz tego inną jeszcze, dobrą datę nekrologiczną. Jest nią rok 1279, przekazany przez dwie grupy roczników, wzajemnie od siebie niezależnych, małopolską i wielkopolską, t. j. Rocz. Tras. ,9). Rocz. Krak. -’°) i Rocz. Małop. w kod. Szamot.21), tudzież Rocz. Pozn. --) i Spom. Gniezn.23). Rzeczoną datę stwierdzają, też zabytki dyplomatyczne, jak zaraz niżej zobaczymy; dla tego bez wartości jest przekaz innej zapiski Spom.
Kod. dypl. Wielk. 1. nr. 269. 271. — -) Datę 1244 r. przyjmują słusznie Roepell. Gcsch. Pol. 472; Grotefend
Stammtafeln 1. 27; Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 12. 17. Por. też wywód Ru bezy liski ego, Wielkopolska pod rządami
synów Władysława Odonicza w Rocz. filar. I. 282—287. — 3) Mon. Pol. JI. 589. — 4) Hist. Pol. 11. 395. — ">) Por. Grote
fend, Zur Geneal. u. Gescli. d. Rresl. Piasten w Abhandl. der schles. Gesell. f. vaterl. Cultur lt-72 3. 77. — <*; Mon. Pol. II.
557. 568. — ‘) Kod. dypl. Wielk. 1. nr. 139. 141. 142. 145. 146. 177. 184. 195. 199. 200. 202. 237.595. — 8) Mon. Pol. III.
36. — 9) Ibid. III. 13. — Ib) Ibid. II. 557. 596. — H) Kod. dypl. Wielk. I. nr. 139.— 12) Perlbach. Preuss.-Poln. Stud.
I. 11. 18 przyjmuje rok 1222 lub 1223. — 13) Mon. Pol. III. 12. — 14) Ibid. II. 564. — 13) Kod. dypl. Wielk. I. nr. 476. —
D>) Por. o tem S Ir o nc z y ń s k i. Mniemany grobowiec Bolesława Wstydl., Bibl. Warsz. 1849,11.502. — i”) liist. Pol. II. 408. —
18) Mon. Pol. II. 841. — 19) Ibid. II. 845. — 20) Ibid. II. 845. — 21) Ibid. II. 179. — 22) Ibid. V. 880. — 2;i) Ibid. III. 43.