0008001

154

wino, tym więcćj oczyszcza się z cukru i nabiera więcćj alkoholu. Dopićro po dwóch latach lub późnićj spuszczać je można śmiało na flaszki. Bardzo słodkie wina popadają czasami jeszcze po latach we fermentowanie. W każdym razie wino ulega ustawicznej przemianie; coraz więcćj pozbywa się ekstraktów, cukru, kwasu, kamienia winnego. a nabićra alkoholu i zapachu (kwiatu.)

Ilość alkoholu jest w rozmaitych winach różna. I tak zawiera na sto litrów: wino portowe 19 do 23 litrów czystego alkoholu. „ sherry 15    do    25    „    ,,    „

„ madera 18    do    22    „    „    „

„ bordeaux 9    do    15    ,,    „    „

„ burgundzkie 7    do    13    „    „    „

„ reńskie 8    do    13    „    „    „

„ węgierskie 9    do    12    „    „    „

„ szampańskie 5    do    15    „    „    „

„ muszkatowell do 16 „    ,,    „

Szampańskie wina burzą się dla tego, że zawierają w sobie wiele kwasu węglowego. Są one właściwie sztucznemi winami. Kiedy sok winny doszedł do pewnego stopnia, fermentacyi, wtenczas ją wstrzymują, wlewają we flaszki mocne, i dodawszy alkoholu, szczelnie korkują. W soku było jeszcze wiele cukru, dla tego fermentacya odbywa się dalćj i wytwarza się obok alkoholu kwas węglany, który jest uwięziony we wodzie, która tego gazu może połknąć tyle, ile sama zawićra przestrzeni, jak to wićmy z rozdziału drugiego. Późnić] jeszcze raz płyn przelewają w stósowne flaszki, a dodawszy likworów, szczelnie korkują. Wino szam-pańskie ma w przecięciu 12% alkoholu, ztąd jest mocne.

O winie bardzo wiele można mówić, ale dla nas nie ma to bezpośredniego zajęcia. Nadmieniamy tylko, że żaden towar tyle nie podlega fałszowaniu, ile wino, i rzadko kto pewien, że pije takie wino, za jakie je kapił. Od najpodlej-szych do najdroższych wszystkie można sztucznie naśladować, ztąd tćż po części wina są sztuczne, i czasem doprawiane truciznami. Za sprzedawanie sztucznych win jako prawdziwych jest surowa prawem przepisana kara.

3. Wino palmowe. Na wyspach Morza Indyjskiego, na Sumatrze, na wyspach Filipińskich i innych znajdują się palmy, których soki dają wino, które nosi nazwę palmowego wina, albo t o d d y, jak je krajowcy nazywają. Mianowicie dobywają tego wina z kwiatowych pąkó-wek kokosowćj palmy, będących zwykle na dwa cale grubemi i na 4 stopy długiemi. Aby mićó wino, trzeba oczywiście zrzńc się owocu. Pąkówkę kwiatową silnie obwiązaną ścina się u góry i zbióra się spływający sok w podstawione skorupy kokosowe. Każde drzewo daje do trzech litrów wina. Spływający spk jest mlćczny, przejrzysty, ale w kilku godzinach fermentuje i kwaśnieje. Kiedy sok przestaje ciec, przecina się pąkówkę niżćj» i znowu sok płynąć będzie, jak piór wszą rażą