0008201

Po.

( 126 )

Po.

czona osobom , które pochodzą, to jest słowu przez mądrość, i Duchowi świętemu przez miłość. Dwojakie podobnież pochodzenie bierne passwum, jedno właściwe synowi, a drugie Duchowi świętemu, i te dwie tylko Boskie osoby pochodzą; ponieważ Ojciec będąc osobą pierwszą zaczem źródłem samem Bóstwa, nie zna żadnego pochodzenia. Pochodzenie przez które słowo pochodzi od Ojca, nazywa się rodzeniem. Generalionem cjus quis enar-rabit. (Isajae. Cap. 53 ) Genitum non faclum, ponieważ to pochodzenie ma za termin synostwo. Filius mens es tu, ego hodie genui te. (Psal. 2.) To jest, że natura Boska jest dana słowu przez poznawanie, które Ojciec ma siebie samego poznawanie, albowiem wyprowadza czyn, którym się wyraża obraz przedmiotu poznanego. Ojciec tedy poznając doskonałe samego siebie, wyprowadza w tymże samym czasie obraz, najdoskonalszy samego siebie; obraz który jest jemu współ-istotny, len obraz nazywa się słowo, a to słowo nazywa się synem, a że odbiera przez to wyprowadzenie, które Ojciec nadaje swemu słowu naturę we wszystkicm podobną i równą naturze początku , od którego ma swoją, przeto to pochodzenie syna nazwane jest rodzeniem, ponieważ pochodzi od rozumu, to jest od tego poznania, które Ojciec ma siebie samego. Aże to, co pochodzi od rozumu jest formalnie podobne przedmiotowi, ztąd też dzieje się, iż on zowie się urodzonym, jako majacy naturę istotnie podobną naturze Ojca swego, i przeto nazywa się słowo, i mądrość Ojca. Pochodzenie

Ducha świętego nie nazywa się rodzeniem , ale wyraźnie pochodzeniem, biorąc ten wyraz nie w powszechności ale w szczególności, ponieważ on-pochodzi od Ojca i Syna przez jeden i tenże sam czyn woli. Albowiem Ojciec i Syn miłują się jako dobroć nieskończona ; i tym czynem swej woli wyprowadzają Ducha świętego, który przeto zowie się miłością, Duchem. Quia spiratur a Patre et Filio, i dla tego to nie nazywa się Synem ani zrodzonym, albowiem nie jest właściwa woli czynić formalnie podobnym przedmiotowi.— Święty Anzelm w tej okoliczności przedziwnie mówi, kładzie on za zasadę, że pomiędzy osobami Boskiemi ta nie-pochodzi od innej, która jest początkiem. Tak Ojciec jest początkiem Syna i Ducha świętego, ponieważ nie-poehodzi, ani od jednego ani od drugiego, zaczem Duch święty pochodzi i od syna, ponieważ syn niepoebodzi od Ducha ś. Ze Duch ś. pochodzi nie tylko od Ojca ale i od Syna, okazuje się to z owych słów Ewangelii: » Pocieszyciel zaś Duch ś. którego po-

•    szło Ojciec w imieniu inojem. (Joan. Cap. 14.) "Gdy zaś przyjdzie Pocie-¹¹ szyciel, którego ja poszłę wam od •Ojca.. (Joan. Cap. 15.) Z tych słów albowiem widzieć można, żo Duch ś. posłany jest razem od Ojca i Syna, a zatem pochodzi tak od jednego jako i od drugiego. Jakoż Chrystus następnie mówi: __ • Nie będzie

•    albowiem on mówił od siebie same* " go... z mego weźmie i oznajmi wam « (Joan. Cap. 16.) zatem ztąd jednak nie wynika iżby Ojciec i Syn byli dwiema początkami, ale oni są jednym

r

pó.

( 127 )

Po.

i tym samym początkiem Ducha ś., ponieważ on nie pochodzi od nich iie są dwie osoby, ale ile są jednym tymże samym Bogiem. Z resztą względem tajemnicy w Trójcy jedynego Bona ^ względem pochodzenia osób Boskich wyznać słusznie należy z Augustynem świętym (Lib. 3. contr. Man. Cap. 14.) Generationem Ułam quis cnarabit ? Processionem hanc quis enarrabit? Są to czcze i nudne Teologów gadaniny nierozważnie z ich głowy wysnute ; bo któż z ludzi przeniknąć i pojąć może naturę Boską; kto poznał jej skład, i tę tajemnicę rozwinął ?

POCIESZYCIEL. Paracletus. Ten wyraz grecki pochodzi od słowa, które w łacińskim języku znaczy : Rogo I/ortor, proszę, napominam, albo wstawiam się za kim. Znaczy także tego który napomina, i pobudza kogo do jakiej roboty. Tudzież tego, który pociesza innego w jego utrapieniu. — Nazwisko to szczególniej nadane Duchowi ś,, a wspomnione jego znaczenia osobliwie do niego się stosują. — Duch ś. jest naszym obrońcą i przyczyną u przedwiecznego Ojca i Syna. Chrystus obiecał posłać Ducha pocieszyciela Apostołom swoim, mówiąc iż jeżeli on nie odejdzie, Duch pocieszyciel nie przyjdzie; ja będę prosił Ojca mego, a on wam da innego Pocieszyciela, ażeby z w ami był na zawsze. Ego rogabo Palrem, ct alitim Parar.lettim dabit vobis, ul maneat Pobiscum in uelernum. (Jann. Cap. 16) Duch ś. Pocieszyciel, którego Ojciec mój poszle w imię moje, nauczy was wszelkiej rzeczy, i sprawi, że będziecie pamiętać wszystko to, com wam mówił. Paracletus Spiritus Sanclus, qucm mittet Pater in nomine meo do-cebit vos omnia, et suggeret vobis omnia quaecunque dixero vobis. A gdy Pocieszyciel którego ja wam poszlę z strony Ojca mego, ten Duch prawdy przyjdzie, on da świadectwo o mnie. Cum autem rener ii Paracletus, quern ego mettam robis a Patre, Spiritum ve.rile.lis ..... ille testimonium per-hibebit de me. t^Joan. Cap. 15). Jeżeli ja nicpowrócę do Ojca, pocieszyciel nie przyjdzie do was: Expcdit robis ut ego radam, si enim non a-biero, Paracletus non reniet ad vos, si autem abiero mittarn eum ad vos. (Joan. Cap. 16).

Duch święty jest trzecią osobą Trójcy Przenajświętszej jako się namienilo w powyższym artykule; pochodzący od Ojca i Syna. Wyznanie przez wiarę Ducha ś. jest treścią osmego artykułu w składzie Apostolskim. Credo in Spiritum Sanctum. Duch ś. składa jednego tegoż samego Boga z Ojcem i Synem. Mamy tyle na to dowodów w piśmie. Piotr ś. gromiąc Ananiasza, iż skłamał Dachowi ś., przydał zarazem, iż skłamał Bogn. Pion es mentitus hominibus sed Deo. (Actor. Cap. 5). Święty Paweł mówiąc do Koryntyan iż byli Kościołem Boga, przydał: » Niewieciesz, i że członki •wasze kościołem są Ducha ś. ?» (I .ad Connth. Cap. 6). Przytym nadane są własności Duchowi ś. właściwe samemu Bogu. 1) Pochodzenie • Ducha • prawdy który od Ojca pochodzi. „ (Joan. Cap. i5). 2) Wzywany on bywa przy Chrzcie razem z innemi