0507

466

Rozwój świata zwierzęcego.

Wraz z liljowcami właściwemi znajdują się jeszcze w pokładach pale-ozoicznych dwie odrębne grupy, które nie przetrwały ery paleozoicznej: cystoidy (Cystoideae) i blastoidy (Blastoideae). Pierwsze posiadają kielichy workowate, kuliste lub jajowate, złożone z podziurawionych płytek pięcio-kątnych; łodyżka najczęściej istnieje, ale zawsze Krótka, ramiona są drobne i słabe, niekiedy brak ich zupełny. Różnokształtne te formy uchodziły za protoplastów liljowców właściwych, szczątki ich bowiem znajdują się już w dolnych pokładach kambryjskich i, podobnie jak najstarsze liljowce, nieregularną budową swego kielicha odróżniają się od form młodszych,, posiadających budowę ściśle pięciodzielną; obecnie jednak uważamy je za potomków przytoczonej wyżej grupy Cladocrinoideae.

Blastoidy natomiast posiadają prawidłowo zbudowany kielich pięcio-promienisty, postaci pączkowatej, bezłodyżkowy lub wsparty na krótkiej tylko łodyżce i złożony z jednakowej zawsze liczby ściśle złączonych płytek wapiennych; piękne te twory nie posiadają ramion. Najdawniejsi ich przedstawiciele ukazują się w sylurze górnym, a najliczniej występują w wapieniu węglowym, zwłaszcza w Ameryce północnej. Po tym jednak bujnym

rozwoju następuje rychło zanik całej tej grupy, a z warstw nowszych nie jest znany żaden ich okaz. Do jakiego działu zwierząt przyłączyć je wypada, tego dotąd dobrze nie wyjaśniono; mniemane ich powinowactwo z jeżowcami okazało się pomyłką, pod względem swej organizacji najbardziej niewątpliwie zbliżone są do cystoid.

Liljowce, oraz dwie zbliżone do nich grupy: cystoidy i blastoidy, stanowią oddział szkar-łupni przyrosłych do miejsca, Palmatozoa, wyróżniający się od szkarłupni swobodnie żyjących, Eleuthero-zoa, do których, prócz Liljowiec kopalny (Platycrinus)    strzykw,należą rozgwia-

f amerykańskiego wapienia węglowego.    zdy i jeżowce.