0929DRUK00001738

226

ROZDZIAŁ V, UST.'52

atmosfery jesteśmy w stanie wyprowadzać pewne wnioski na podstawie własności warstw niższych, bezpośrednio badaniu dostępnych. Pozatem można eo do tych warunków czynić pewne mniej lub więcej prawdopodobne i uzasadnione hipotezy.

Jeżeli jakaś inna wielkość, z którą w ścisłej a znanej zależności znajduje się spółczynnik załamania ja, łatwiej dostępna, jest badaniu, albo też zastosować do niej można jakąś prawdopodobną hipotezę, to można ją wprowadzić zamiast ja do rów i lania (85'), -

Taką wielkości;) jest naprzykład gęstość atmosfery, którą oznaczmy przez p. Z doświadczeń wiadomo, że dla gazów jednorodnych pomiędzy gęstością gazu a spólezynnikiem załamania, zachodzi prosty związek

(m)

We wzorze tym c jest wielkością stalą,' charakterystyczną dla danego gazu i danej długości fali. Wielkość ja — 1, która, jak widzimy, jest proporcjonalna do gęstości gazu, nazywa jv silą łamiącą gazu. Ponieważ ji — 1 różni się od ji² — 1 zaledwie o jednostkę siódmego miejsca dziesiętnego, więc bardzo Często, przyjmuje się też

b²—1=^CP;

co ma swe uzasadnienie w pewnych korzyściach rachunkowych.

. Gdy w pierwszem przybliżeniu uważać będziemy (powietrze za gaz jednorodny, to zakładamy, że związek (m) stosuje się także do powietrza. Specjalnie też, gdy przez p₀ oznaczymy gęstość powietrza przy powierzchni ziemi, a przez ja₀ odpo-wffedni spółczynnik załamania, jest także

(m'>

ji₀ 1 — cp₀.

Ze wzorów (m) i (m'j wypływa więc

ji₀ = i + flf₀ [i,    1-j-cp'