94298301

367

WYDALINY

Własności. W stanie chemicznie czystym stanowi kreatynina bezbarwne, błyszczące graniastosłupki, rozpuszczalne w 12 cz. wody a 102 cz. bezwodnego wyskoku. W eterze nie rozpuszcza się wcale. Rozczyny wodne posiadają odczyn obojętny. Kreatynina należy do najsilniejszych zasad organicznych, spotykanych w ustroju. Z połączeń amonowych wydziela amoniak, wiąże się z kwasami, tworząc sole. Z chlorkiem platynowym, złotowym i cynkowym tworzy sole podwójne. Połączenie z chlorkiem cynkowym (C_iJI_JN₄0₂)Zn('l₂₁ służące do wykrycia i określenia kreatyniny, tworzy kryształki złożone z igiełek i delikatnych słupków ułożonych gwiazdkowato. Kryształki te są w wyskoku i w wodzie nierozpuszczalne, natomiast rozpuszczają się w kwasach. Azotan srebrowy tworzy osad krystaliczny. Połączenia rtęci, kwasu fosforowolframowego i fosforomolybdenowego strącają również kreatyninę z rozczynów w zupełności.

Kreatynina działa redukująco, wydzielając n. p. z tlenku rtęciowego rtęć metaliczną i zmieniając połączenia miedziowe na miedziawe.

Do wykazania kreatyniny służą charakterystyczne odczyny barwne.

Próba Weyla: Roztwór kreatyniny, względnie moczu, zaprawiony świeżo sporządzonym bardzo słabym roztworem nitropiusydku sodowego, barwi się za dodaniem rozcieńczonego ługu sodowego rubinowo-czerwono, która to barwa stopniowo blednie, zmieniając się w brudno-żółtą. Jeżeli roztwór ten po zmianie barwy zakwasimy nadmiarem stężonego kwasu octowego i następnie ogrzejemy, wystąpi zabarwienie oliwkowe, przechodzące w końcu w niebieskie, z wytworzeniem osadu błękitu pruskiego.

Próba Jaffego. Roztwór kreatyniny, względnie moczu, okazuje za dodaniem wodnego rozczynu kwasu pikrynowego i kilku kropli ługu sodowego intenzywnie czerwone zabarwienie, utrzymujące się.czas dłuższy.

Kreatyna. W roztworach alkalicznych przechodzi kreatynina z łatwością w kreatynę, przybierając drobinę wody:

/AH.₂

Ca Hy A 3 ()₂ czyli A    ^ ^    ^ ^

<H,.COOH

Na odwrot w roztworze kwaśnym utrącą kreatyna wodę, przechodząc znów w kreatyninę. Kreatyna znajduje się obok kreatyniny wyjątkowo w moczu alkalicznym, w szczególności w gnijącym.

Z pośród ciał azotowych, zbliżonych budową do mocznika i kwasu moczowego, zasługuje na uwagę jeszcze:

/NH— CH—AH\

Alantoina C'4i/₆A₄0₃ czyli L(){    j>CO — bę-

^{J N} AH — CO—AH₂/

dąca diureidem kwasu glyoksylowego. Jest utlenionym produktem zozkładu kwasu moczowego.

Kwas hipurowy G₉ 7/₉ AO_s czyli CH₂

jest kwa-

/&H. C- H-_a O \c(>. OH