94292201

406 K. PANEK

czeń Budgego, Gianuzziego, a przede wszy stkiem Goltza. Jeśli bowiem przetniemy u psa rdzeń pacierzowy pomiędzy ostatnim kręgiem piersiowym a pierwszym lędźwiowym, występuje, jak już wyżej wspomniano, po przemijającem porażeniu pęcherza okresowe, normalne wypróżnianie moczu. U zwierzęcia tak operowanego i wyleczonego, można wywołać wypróżnianie pęcherza wypełnionego już przez słabe mechaniczne podrażnienie w okolicy odbytnicy lub cewki moczowej, przyczem cały akt wydalania odbywa się w sposób prawidłowy. Ośrodki, powodujące wydalanie moczu, w tych warunkach są najprawdopodobniej dwojakiego rodzaju: jedne utrzymują zwieracz pęcherza w stanie kurczowego napięcia, drugie zaś sprowadzają skurcz mięśnia wydalającego mocz. Pierwsze zostają zahamowane, skoro drugie przechodzą w stan czynny. Akt wydalania moczu może jednak odbywać się w pewnych warunkach samodzielnie, niezależnie od ośrodków mózgo-rdzeniowych. Wykazały to badania Goltza, Ewalda, Zeiss la, Nawrockiego i innych. Jeżeli mianowicie u psów wyłuszczono cały odcinek lędźwiowo-krzyżowy rdzenia, lub też poprzecinano wszystkie nerwy dochodzące do pęcherza i zwierzęta takie zdołano utrzymać przy życiu i wyleczyć, okazywały one po dłuższym czasie także okresowe wydalanie moczu. Początkowo pęcherz rozdyma się wprawdzie silnie pod wpływem nadmiernie nagromadzonego moczu tak, iż trzeba go od czasu do czasu sztucznie wypróżniać przez ucisk na powłoki brzuszne, po pewnym jednak czasie mija porażenie wy-dalacza i po upływie kilku miesięcy pęcherz poczyna się wypróżniać samodzielnie, w drodze odruchowej pod wpływem ciśnienia moczu, wypełniającego pęcherz. Fakt ten pozostawać musi zatem w związku z istnieniem swoistego ośrodka odruchowego dla pęcherza w zakresie układu współczulnego. Jak wspomniano rolę tę przypisuje się ganglion mesentericum mferius.