FizykaII44301

439

się dla tego coraz węższe i niższe w miarę zwiększania się odległości, że kąt widzenia stopniowo się zmniejsza. Lecz ponieważ nieraz widzieliśmy te kolumny i drzewa we -właściwej ich wysokości, więc przyzwyczajenie pomaga przy wydawaniu sądu o ich wielkości i prostuje do pewnego stopnia ocenienie, zrobione na podstawie wrażenia. Tak np. człowiek dorosły w odległości kilkudziesięciu kroków okazuje się pod takim samym kątem widzenia jak małe- dziecko, blisko stojące, a przecież nikomu przez myśl nie przejdzie, utrzymywać, że tam karzeł stoi, ^a gdy do tego jeszcze znamy go osobiście, różnica między pozorną a rzeczywistą wysokością jego całkiem ustaje. Dla tej samej przyczyny, chociaż góry znacznie odległe rysują się w oku pod bardzo małym kątem optycznym i zajmują małą przestrzeń w polu widzenia, wskutek przyzwyczajenia powracamy im przy osądzaniu prawdziwą ich wielkość.

Kąt optyczny jest także koniecznym warunkiem ocenienia . odległości, gdyż ten kąt zmniejsza się lub zwiększa w miarę tego, jak się przedmioty od nas oddalają lub do nas przybliżają; natężenie więc ócz, gdy ich osie optyczne zwracamy ku granicom przedmiotu, na który patrzymy, daje nam wyobrażenie ⁰ jego oddaleniu. W każdym jednak razie dopiero wskutek długiej wprawy dochodzimy do ocenienia stosunku, zachodzącego Pomiędzy odległością oczów od przedmiotu i rzeczonym ruchem onych'. Ciemni od urodzenia, którym wzrok powrócono przez zdięcie bilma (katarakty), widzą wszystkie przedmioty w jednakowej odległości. Patrzący jednem tylko okiem pozbawiony jest także tego wybornego środka do oceniania odległości, o czem nie trudno się przekonać za pomocą małego pierścienia, zawieszonego na cienkiej nitce. Stojąc z zamróżonem jednem okiem tak przed nim, aby jego otworu nie było wddać, trudno jest zasilić go na pręt trzy stopy długi, mający na końcu małe zagięcie pod prostym kątem, z obu zaś otworzonemi oczyma udaje się to każdy raz bez trudności. Przy znacznych odległościach Przedmiotów opuszcza nas rzeczony środek równie jak i wszystkie inne zupełnie, bo osie oczne mają wówczas prawie równo odległe od siebie położenie. Stąd pochodzi, że wszystkie ciała niebieskie, a naw'et bardzo wysokie meteory wydają się jakby rozsiane na kulistem sklepieniu niebios, które wydaje się nad