KSE9262 II L
21

103

przy koifrui roku 1542 bezpotomnie (1): mezaniechnł między iunemi środkami _r < szukać opieki u storej królowej, która niedawno jeszcze bardzo czynnie mieszała się do rządów W. księzlwa. Szło zapewne nie o małą rzecz, bo dostatki i bogactwa Radziwiłłów były wówczas mniejsze od fortuny Gastoldow, jako rodziny daleko od tamtych dawniejszej, a długo bardzo przemożnie znaczącej w Litw te. Bona zadowolona zapewne z tej pamięci Radziwiłła na dawną władzę wyrywającą się jej teraz z ręku , odpowiada mu łaskawie: że nim proźba jego doszła do niej, wprzody^już tak ona sama, jako i król stary, oraz król młody (2), mieli jąl na względzie; i że załatw ienie jej tak żeby owdowiała siostra jego, wojewodzina Trocka, otrzymała to w szystko, bez żadnej krzywdy, eo tylko jej prawo i słuszność przyznają, powierzonem zostało dwóm

ją spaść. A jeśliby nie była wianowaną od mężą swojego: tedy ma na trzeciej części siedzieć, a po śmierci na bliźne imie-nie wszystko przyjść ma, a ony mają służbę królewską służyć i zastępować.”— Ponieważ pierwsza poprawa, czy też dopełnienie Statutu dopiero w r. 1544 zaszło na sejmie Brzeskim, a sprawa wdowy po Gastuldzie jeszcze w r. 1543 wytoczyła się przed króla: nie inny zatem artykuł Statutu mógł się stosować do tego przypadku Zdaje się że Barbara meotrzymała żadnego zapisu od zmarłego (może bez testamentu) męża i szło w liście Radziwłła oto, żeby siostra mogła być ubezpieczona na trzeciej tzęści majątku Gastoldowskiego, dopóki za mąż nie-pójdzie.

(4) Porow. Pisma historyczne moje I. 21.

(2) Zygmunt August podniesiony jeszcze w r. 1 529 na wielkie księstwo Lit. zaledwo dziesiąty rok wieku licząc; potćm do-sządłszy pełnoletności, zaprzysiągł w Wilnie uroczyście w r 1536 prawa i przywileje narodu Litewskiego. Był wi;c panującym W^Tielkim Książęciem Litwy, ale pod opieką ojca; istotnie jednak w roku 1544 dopiero zdał mu Zygmunt I, zupełne rządy tego kraju, po sejmie Brzeskim. W^Ttenczas zaś kiedy ten 'ist Bona pisała, znajdował się w Krakowie, gdzie wkrótce, to jest 16 maja 1543 roku, miał zaślubić Elżbietę Austry-jjaczkę.