Magazyn6
9401

686

CLEMENCEAU GEORGES — CŁA

przez Caillaux (1912), popierał kandydaturę Pamsa na Prezydenta Republiki przeciwko Poincare’mu (1913), po wybuchu zaś wojny atakował w swojem piśmie politykę rządową. Cenzura zawiesiła mu gazetę, więc zmienił jej tytuł na „L’homme en-chaine". W r. 1916 został przewodniczącym parlamentarnej komisji spraw wojskowych, w tym charakterze odwiedzał niejed nokrotnie front. W kraju szalał defetyzm; w związku z nim C. oskarżył o zdradę i obalił ministra spraw wewn. Malvy’ego. W listopadzie 1917 r. został mianowany premje-rem i ministrem wojny wbrew opozycji socjalistów. Tłumił dalej defetyzm; kazał aresztować posła Caillaux. Brał udział w obradach międzysojuszniczych w Wersalu i przeforsował Focha na „generalissima" armji sprzymierzonych. Brał również czynny udział w organizacji odporu przeciw ostatniej ofenzywie niemieckiej, walcząc jednocześnie w kraju z opozycją parlamentarną 1 paniką (bomby niemieckie w Paryżu). 4. XI. 1918 r. wygłosił w parlamencie wielką mowę, upamiętniającą zwycięstwo. Po podpisaniu rozejmu odwiedził z prez. Poincare wyzwolone prowincje. Uzyskał wtedy w Izbie votum zaufania 416 głosami przeciwko 7. W r. 1919 został lekko raniony przez zamachowca Cottin’a. Sceptyczny co do wielkich planów Wilsona, bronił w Wersalu interesów Francji w sprawie Nadrenji i Saary. Tekst traktatu, sformułowany po jego myśli, przedłożony 7-go maja Niemcom, z małemi zmianami został podpisany 28 czerwca. 16 stycznia 1920 r. Izby przystąpiły do wyboru Prezydenta Republiki: w pierwszem głosowaniu Descha-nel uzyskał 408 gł., C. — 389. Natychmiast wycofał swoją kandydaturę. Po wyborze Deschanela gabinet C. podał się do dymisji, a jego szef ustąpił z życia politycznego. C. był jednym z najwybitniejszych polityków Trzeciej Republiki. Z przekonań klasyczny radykał, na pierwszem miejscu stawiał dobro Francji, czy gdy chodziło

0    zagrożone interesy społeczne, czy narodowe (walka ze strajkami, organizacja zwycięstwa). Pisywał artykuły publicystyczne

1    prace czysto literackie. W r. 1918 został członkiem Akademji. Z prac jego wymienić należy: „La melee sociale“, „Le grand pan“, „Au fil des jours“, „Au pied du Sinai“, (zawierająca wrażenia z wycieczki do Buska, majątku galicyjskiego hr. Bade-nich), wreszcie „Les grandeurs et les miseres d’une victoire“, przetłumaczone na język polski, gdzie wyraża swój punkt widzenia na ostatnie zwycięstwo wojenne Francji.

Kazimierz Marjon Morawski.

Cła.

I. Teorja i rodzaje ceł. 1. Uwagi ogólne. 2. Cła fiskalne i protekcyjne. 3. Inne rodzaje ceł gospodarczych. II. Granice celne państwa. III. Celne unje. IV. Prawo celne. 1. Rys historyczny ustawodawstwa celnego. 2. Obszar celny — granice celne. 3. Wolne obszary celne. 4. Graniczny pas celny. 5. Organizacja władz celnych. 6. Szczególne uprawnienia władz celnych. 7. Cła— towary. 8. Taryfa celna przywozowa. 9. Taryfa celna wywozowa. 10. Powinność celna i przekraczanie granicy. xx. Deklaracja celna. 12. Postępowanie celne. 13- Złożenie towarów na skład. 14. Krajowość towarów. 15. Odpowiedzialność rzeczowa za należności celne. 16. Zwolnienia od cła. 17. Ograniczenia obrotu towarowego z zagranicą. 18. Reglamentacja obrotu towarowego z zagranicą. 19. Ulgi celne. 20. Celne opłaty manipulacyjne 21. Odprawa przekazowa. 22. Sprzedaż towarów. 23. Górny Śląsk.

I. Teorja i rodzaje ceł.

1. Uwagi ogólne. Cła są to opłaty pobierane przez państwo od towarów, przywożonych z zagranicy do danego obszaru celnego. Pobieranie ceł przywozowych stanowi regułę i tylko niektóre towary są wolne od cła, o ile wyraźnie zwolniono je od cła w taryfie celnej. Niekiedy państwo pobiera cła od towarów wywożonych z obszaru celnego; w zakresie ceł wywozowych panuje odwrotna zasada: towary wywożone wolne są od cła wywozowego, o ile taryfa celna nie ustanawia wyraźnie cła wywozowego na dany towar.

Operowanie cłami celem osiągnięcia pewnych określonych zadań gospodarczych, mianowicie celem takiego albo innego ukształtowania rozmiarów i struktury handlu zagranicznego, nosi nazwę polityki celnej. Polityka celna, wpływając na opłacalność i strukturę handlu zagranicznego, posiada doniosły wpływ na rozwój wytwórczości krajowej, na ceny i rynek wewnętrzny, na konsumcję, wreszcie na bilans handlowy i płatniczy; odgrywa również poważną rolę w gospodarce skarbowej państwa i to zarówno bezpośrednio, jako pewna pozycja w dochodach skarbu pań stwa, jak pośrednio, przez wpływ na wytwórczość krajową i bilans handlowy.