Magazyn6
5901

751

CURZON GEORGE NATHANIEL LORD — CYGANIE

alną w pól roku później, gdy podczas ofensywy bolszewickiej premjer Grabski zmuszony został do podpisania io. VII. 1920 r. w Spaa układu, mocą którego Polska zgadzała się zawrzeć z Rosją rozejm na tej podstawie, że wojska polskie cofną się natychmiast na „Iłuję Curzona". Rozejm na tych warunkach nie został zawarty, gdyż nie zgodziła się nań Rosja. Granice wschodnie Polski ustalone zostały Traktatem Ryskim, a wobec zwycięstwa polskiego „linja Curzona" nie mogła być przy wyznaczaniu granicy brana pod uwagę.

Literatura: Acadimie Diplomatięue Internationale. Dictionnaire D\plomat_tque. Paru 1934. — Dyboski Roman: Lord Curzon, uPrzegląd PolitycznyWarszawa 1925. — Gathome-Hardy G. M.t A short Hislory of International Affairs (1920—1934). London 1934. — Ronaldshay Bari of: The Lift of Lord Curzon. London 1928.

Władysław Sobański.

Cybichowski Zygmunt.

C. urodził się w Poznaniu w 1879 r. Studja wyższe odbywał w Berlinie, Mo-nachjum i Wrocławiu. W 1902 r. uzyskał doktorat praw na Uniwersytecie w Strass-burgu. W 1911 r. został docentem prawa Uniwersytetu we Fryburgu. W 1912 r. objął katedrę nauk prawnych i politycznych oraz filozofji prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Od 1916 r. do 1. IV. 1936 r. był profesorem prawa państwowego i międzynarodowego na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1923 r. jest sędzią Stałego Trybunału Rozjemczego w Hadze, od 1926 r. zaś sędzią Trybunału Kompetencyjnego i profesorem Międzynarodowej Akademj i Prawa. W latach 1928 do 1930 był prezesem International Law Asso-ciation. Z prac C. ważniejsze: Das antike Vólkerrecht (1907), Studien zum interna-tionalen Recht (1912), Międzynarodowe prawo wojenne (1914), Nauka o Państwie (1918), O pojęciu i istocie przynależności państwowej (1920), Międzynarodowe prawo karne (1927), La competence des tribu-naux a raison d’infractions comises hors du territoire (t9²7). Prawo międzynarodowe publiczne i prywatne, II wyd. (1928), En-cyklopedja podręczna prawa publicznego (1926—1929, łącznie z innymi autorami), Polskie prawo państwowe, 3 t. (1925 do 1929) oraz szereg mniejszych prac drukowanych w czasopismach.

Cyganie.

Ludność pochodzenia hinduskiego, któr 1 we wczesnem średniowieczu opuściła Indje i przez przełęcze górskie przeniknęła do Afganistanu i Persji, a stamtąd przez Małą Azję dotarła do greckiego jeszcze podówczas Bizancjum. Po dłuższym pobycie na półwyspie bałkańskim wśród ludności greckiej, serbskiej i bułgarskiej, przedostali się C. na terytorjum rumuńskie i do Węgier, skąd przez Czechy przeszli z jednej strony do Niemiec, Francji, Hiszpanji i Anglji, a z drugiej przez Polskę i Ukrainę do Wielkorosji. Długa ta wędrówka, odbywana w ciągu kilku wieków, odbiła się bardzo wydatnie na języku cygańskim, należącym do grupy nowo-hinduskich, tak jednak przepełnionym obecnie słowami, wziętemi z języków narodowości, wśród których C. dłuższy czas przebywali, że dopiero bardzo szczegółowe studja językoznawców i cyga-nologów (A. F. Potta, Fr. Mikloszicza) zdołały ustalić właściwy charakter cygańskiej gwary, uważanej zrazu za specjalnie wymyślony język złodziejski. C. siebie nazywają „rorna", t. j. ludzie; w liczbie po-jedyńczej „rom", które to słowo nie ma atoli nic wspólnego ani z Rzymem ani też z Rumunją, lecz, jak wykazały badania ostatnich czasów, przypomina kastę „dom" w Indjach, dostarczającą tam do dnia dzisiejszego muzykantów, tancerzy i przygodnych rzemieślników. Podobnie jak C., członkowie tej kasty stale koczują po całym obszarze północnego Hindostanu. Dla objaśnienia zaś dodać należy, że w słowie „dom" występuje t. zw. cerebralne d, które w językach hinduskich stanowi dźwięk bardzo bliski naszemu r.

C. w ogromnej większości są analfabetami, a w stosunku do religji cechuje ich całkowity prawie indyferentyzm, w dawniejszych czasach dający na zachodzie Europy nawet nieraz podnietę do prześladowań re-ligrnych. C. nie ożywia również wiara w życie pozagrr bowZ legalnych zajęć cygańskich najczęstsze są: handel końmi, kowalstwo i ślusarstwo, z nielegalnych zaś powszechnie uprawiana bywa kradzież, żebranina oraz wróżenie z kart lub z ręki. Podejmowane wielokiotnie usiłowania związania C. z ziemią przez osadzanie ich w specjalnie zakładanych osadach rolnych nie uwieńczył dotąd niemal nigdzie jakikolwiek wynik pozytywny. Prawdopodobnie