Magazyn6
5701

749

CUKROWNICTWO — CURZON GEORGE NATHANIEL LORD

19,5%, Niemcy 19,2%, Francja 11,3%, Stany Zjednoczone 10,7%, Czechosłowacja 8%, Polska 6,4%).

Uprawa b. c. występuje w Polsce w okolicach, znanych z lepszych gleb i z intensywnej ich uprawy. Przecina ona państwo przekątną ciągnącą się z północnego zachodu na południowy wschód. W latach 1924—1928 znajdowało się pod uprawą b. c. średnio 195 000 ha, w następnem 5-leciu powierzchnia upraw spadła do 158000 ha, a w r. 1933 wynosiła tylko 99000 ha. Analogicznie zarysował się spadek zbioru z ha. W I-szem pięcioleciu 39 q, w 11-giem 33,4 q, w r. 1933 — 18,5 q. Plantowaniem b. c. w Polsce zajmuje się głównie wielka własność.

Procentowy udział cukru wyprodukowanego z buraków cukrowych w czasie wojny osiągnął swoje minimum; obecnie podnosi się.

Pięciolecie	Średnia roczna produkcja cukru w tysiącach tonn	Cukier buraczany w % ogólnej produkcji
1906—1910	14 390	47.2
1911—1915	17 540	44.9
19x6—1920	16 580	25,6
1921—1925	19 740	28,5
1926—1930	27 060	35.^1
1933/34	23 795	37.3

W produkcji c. buraczanego przodują Stany Zjednoczone (6,9% światowej produkcji w kampanji r. 1933/34). Niemcy (6,0%), Z. S. R. R. (4.2%), Francja (3,9%), Wielka Brytanja z Irlandją oraz Czechosłowacja (a 2,2%), Polska (1,4%) stoi na 7 miejscu. Wytwórczość Szwecji, Wioch, Holandji, Danji i Belgji stoi na nieco niższym poziomie (każde z tych państw produkuje jednak wyżej 1%). W wytwórczości c. trzcinowego przewodzą Indje Brytyjskie (13,7%), Kuba (9,1%), Filipiny (5,5%), Brazylja (4,2%), Ha-wai (3,8%), Portoriko (3,7%), Jawa, Ja-ponja z Formozą oraz Australja (a 2,8%).

Walka o rynki zbytu, łagodzona między-narodowemi konwencjami (np. Konwencją Brukselską, umową Chadbourne’a) o krótkim zresztą żywocie, — z każdym rokiem zaostrza się.

Spożycie c. jest jednym z najczulszych barometrów sytuacji gospodarczej danego kraju, a ponadto stosuje się je, jako miernik dobrobytu społeczeństw. W latach 1928/30 skonsumowano na mieszkańca w Flolandji 44,9, w Wielkiej Brytanj i 45,6, w Stanach Zjednoczonych 39,7 kg. Austrja, Czechosłowacja, Danja, Szwecja wykazały konsumcję wyżej 30 kg na mieszkańca, Belgja, Francja i Niemcy wyżej 20 kg na mieszkańca, Polska 14,7 kg, Włochy 10 kg, Z. S. R. R. 8, 7 kg.

Orm.

Curzon George Nathaniel Lord.

C. George Nathaniel, margrabia of Kedle-ston, ur. 1859, um. 1925 r. Po ukończeniu wyższych studjów w Oxfordzie zostaje prywatnym sekretarzem lorda Salisbury, w 1886 wybrany jako konserwatysta członkiem Izby Gmin, od 1891—1892 był podsekretarzem stanu dla Indyj, od 1895—1898 podsekretarzem stanu w Foreign Office, od 1898—1905 wice-królem Indyj, w 1908 członkiem Izby Lordów, w 1915 ^w gabinecie Asquith’a lordem prywatnej pieczęci, w 1916 w gabinecie Lloyd George’a członkiem War-Cabinet’u i lordem prezydentem Rady ministrów jakoteż leaderem Izby Lordów, od 1919—1924 Sekretarzem Stanu Foreign Office.

W tak bogatej karjerze wicekrólestwo Indyj było, jak się później C. wyraził, marzeniem jego młodości, namiętnością dojrzałego wieku i pełnem chwały wspomnieniem starości, to też gdy objął to stanowisko, wniósł nietylko nabyte już w służbie państwowej doświadczenie i znajomość Wschodu, ale też cały zapał pełnej żywotności natury i wysokiego pojęcia o obowiązkach. W oddanem jego wielkorządztwu imperjum indyjskiem w ciągu 7 lat przeprowadził gruntowną reformę administracji, podniósł rolnictwo, rozwinął komunikację i znakomicie ulżył doli tubylców przez zmniejszenie podatków i zapobieżenie w miarę możności klęskom głodowym i epidemjom, któremi kraj ten był stale nawiedzany. Do tych wewnętrznych spraw dodać należy wielce zawiłe zagadnienia polityki zagranicznej, jakie wypływają z geograficznego położenia Indyj, których bezpieczeństwo wymaga stosownej ochrony wojskowej i szerokiego zasięgu wpływów na otaczające państwa i plemiona, jak Tybet, Afganistan, Persja. Naczelnem zadaniem w tej dziedzinie było przeciwdziałanie aktywnej polityce rosyjskiej, której rozlewna ekspansja sięgała po Himalaje. Pomimo trudności, na jakie na-