WYDZIELANIE WEWNĘIKZNK 549
jącym po operacyi wola, była właśnie tężyczka. Fakty te obecnie znajdują bardzo proste wytłomaczenie w różnicy stosowanych metod operacyjnych. Jeżeli przy operacyi niszczono obok tarczycy także gruczoły przytarczyczne, występowała tężyczka; jeżeli natomiast przy operacyi oszczędzano te okolice płatów bocznych, które sąsiadują z gruczołami przytarczycznymi, tężyczki nie obserwowano.
Wobec tych faktów wśród klinicystów począł się utrwalać pogląd, że i inne, nieoperacyjne formy tężyczki ludzkiej, uwarunkowane są niedostateczną czynnością, lub brakiem czynności, gruczołów przytarczycznych. Znaną jest n. p. choroba zwana rzucawką macierzyńską (eclaanpisia ; polega ona na tem, że pewne kobiety cierpią na ataki tężyczki podczas ciąży, porodu, lub karmienia, poza temi zaś okresami są zupełnie wolne od tej choroby. Choroba ta przebiega zwykle łagodnie, niekiedy jednak powoduje zgon. W tych wypadkach stwierdzano na sekcyi zmiany w gruczołach przytarczycznych, n. p. torbielowate zwyrodnienie ich, lub niekompletną liczbę gruczołków. Paratyreoidulną genezę tej choroby stwierdzają też pewne doświadczenia i spostrzeżenia na zwierzętach.
Drugą chorobą, którą patologia łączy z nieprawidłowym stanem gruczołów przytarczycznych, jest t. zw. tężyczka dziecięca. Pomimo, iż jest to choroba o dosyć złożonych i różnorodnych objawach, lecz główne z tych objawów przedstawiają zupełne podobieństwo do objawów tężyczki pooperacyjnej. W jednej i drugiej postaci istnieje nadmierna mechaniczna i elektryczna pobudliwość nerwów, oraz skłonność do skurczów tężcowych; w jednej i drugiej postaci przy dłuższem trwaniu występuje zaćma (ca-tararła). Poszukiwania zmian anatomo-patologicznych w gruczołach przytarczycznych u dzieci, zmarłych na tężyczkę dziecięcą, prowadzone są bardzo skrzętnie; niejednokrotnie wyniki były ujemne, w licznych jednak przypadkach stwierdzono w gruczołach przytarczycznych krwotoki lub następstwa po nich tak, iż większość autorów t}rm właśnie pozytywnym danym przypisuje wartość dowodową. Narzuca się jednak pytanie, jaka jest przyczyna tych krwotoków, oraz jakim jest mechanizm występowania objawów tężycz-kowych, które zwykle przybierają postać chroniczną, nie zaś ostrą, jakby się spodziewać należało?
Prócz tych dwóch chorób wiele innych stanów chorobowych, odznaczających się skłonnością do kurczów, współczesna medycyna