Magazyn6
701

13

EGZEKUCJA SKARBOWA

zwolenia na spłaty ratalne, zwolnienia go od długu i przyjmowania od niego zapłaty długu. W egzekucji trybem administracyjnym wierzyciel wykonywa sam swoje prawa i na jego wezwanie urząd skarbowy wszczyna, zawiesza i umarza egzekucję. Zobowiązany zaś może żądać zawieszenia egzekucji, gdy udowodni uzyskane od wierzyciela odroczenie lub rozłożenie należności na raty, a umorzenia egzekucji, gdy udowodni zupełną zapłatę lub umorzenie długu.

Urząd skarbowy jako władza egzekucyjna ma jednak własne swe uprawnienia, a mianowicie może: a) zawiesić egzekucję, jeżeli zobowiązany wniósł podanie o odroczenie płatności lub rozłożenie na raty należności, a urząd skarbowy przedstawi je wierzycielowi z wnioskiem przychylnym; b) zawiesić egzekucję, a nawet uchylić zajęcie częściowo lub w całości, jeżeli bezwzględne ściągnięcie należności spowoduje niewątpliwie ruinę gospodarczą zobowiązanego. Zobowiązanym według postępowania egzekucyjnego władz skarbowych jest bezpośredni dłużnik, t. j. ten, przeciw któremu tytuł egzekucyjny jest skierowany, a pośredni dłużnik tylko wtedy, gdy według istniejących przepisów bądź cywilno- bądź publiczno prawnych jest obowiązany do zapłaty należności ściąganej, albo odpowiedzialny za jej zapłatę, i gdy okoliczności te stwierdzone zostały orzeczeniem właściwej władzy. Egzekucja ulega zawieszeniu: a) jeżeli zobowiązany nie ma zdolności do działań prawnych, — na czas, póki sąd nie ustanowi kuratora dla zobowiązanego; b) jeżeli zobowiązany zmarł, na czas póki jego następcy prawni nie obejmą spadku względnie sąd nie ustanowi kuratora celem zastąpienia zmarłego w postępowaniu egzekucyjnem.

Wierzyciel i zobowiązany mają prawo być obecni przy czynnościach egzekucyjnych. Jednak organ egzekucyjny może upomnieć, a po bezskutecznem upomnieniu wydalić osobę, która zachowuje się niewłaściwie i przeszkadza jego czynnościom. Organ egzekucyjny może wezwać pomocy organów policji w razie oporu. Na żądanie wierzyciela lub zobowiązanego, a także według uznania organu egzekucyjnego mogą być przy czynnościach egzekucyjnych obecni świadkowie, nie więcej jednak jak po jednym z każdej strony. Jeżeli cel egzekucji tego wymaga, organ egzekucyjny zarządzi otworzenie drzwi i schowków zobowiązanego oraz przeszuka jego mieszkanie i schowki. Gdyby to nie wystarczało lub gdyby zobowiązany chciał się wydalić, organ egzekucyjny może przeszukać odzież, którą zobowiązany ma na sobie. Przeszukanie odzieży zobowiązanego poza miejscem jego mieszkania lub przedsiębiorstwa może nastąpić tylko na specjalne polecenie urzędu skarbowego, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że zobowiązany przedmioty, które ma przy sobie, chce usunąć od egzekucji.

Pierwszą czynnością egzekucyjną jest upomnienie. Jest to pismo urzędu skarbowego, upominające zobowiązanego do zapłaty należności w ciągu dni 14 od doręczenia pisma, z zagrożeniem wdrożenia dalszych kroków egzekucyjnych po bezskutecznym upływie tego terminu. Dalszą czynnością egzekucyjną jest zajęcie mienia zobowiązanego. Przy tej czynności doręcza się zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego wraz z zarządzeniem egzekucji. Obecnie istnieje tendencja odjęcia upomnieniu charakteru czynności egzekucyjnej i obciążenia wierzyciela obowiązkiem wysłania upomnienia zobowiązanemu.

Zarówno postępowanie egzekucyjne władz skarbowych jak i K. P. C. nie nadaje wierzycielowi prawa zastawu na zajętym przedmiocie, lecz tylko prawo do zaspokojenia się z kwoty, uzyskanej ze spieniężenia tego przedmiotu. Celem bowiem egzekucji nie jest zabezpieczenie się na jej przedmiocie przez uzyskanie prawa zastawu, ale zaspokojenie się z przedmiotu egzekucji przez jego spieniężenie. Prawo zastawu może powstawać tylko poza postępowaniem egzekucyjnem w drodze umowy lub z mocy przepisu ustawy. Znajduje ono też odpowiednie do swego charakteru uwzględnienie w postępowaniu podzialowem w egzekucji sądowej. W postępowaniu egzekucyjnem władz skarbowych zaś niema żadnych postanowień o podziale sumy uzyskanej ze spieniężenia przedmiotu egzekucji nawet w tym wypadku, gdy egzekucja prowadzona jest trybem administracyjnym na rzecz kilku wierzycieli. Sprawa ta jedynie jest regulowana okólnikami Ministerstwa Skarbu.

Zajęciu nie podlega: mienie państw i osób, którym służy prawo eksterytorjalno-ści, mienie Skarbu Państwa, monopoli państwowych i przedsiębiorstw państwowych „Polskie Koleje Państwowe" i „Polska Poczta, Telegraf i Telefon". Egzekucja na-