460
zostanie spełnioną i poszkodowany ma na kogo podejrzenie, to żąda od niego podobnej przysięgi, która wtedy jest najsilniejszą, gdy zostanie złożona nad pyskiem niedźwiedzia, przy czem oskarżony nos niedźwiedzia nożem rozcina, mówiąc: ,.Niechaj mię niedźwiedź rozszarpię, jeżeli kłamię1- 1). Taka przysięga jest święta i każdy je-st przekonany, że krzywonrzysięztwo byłoby niezawodnie ukarane. AVin-ny woli raczej się przwznać, jak podobną przysięgę złożyć. Za to ten, co złoży przysięgę, jest uważany za człowit ka oczyszczonego i nieposzlakowanego. Jeżeli zaś kogo niedźwiedź rozszarpie lub też •śmierć gwałtowna go dotknie, to pada często na niego podejrzenia, że za życia fałszywą przysięgę złożyć musiał.
Pomimo, że te ludy żyją w dzikich i nieurodzajnych pu: tyniach obfitują one jednak wr pieśni, z których liryczne uważane są za takie, ;ż je każdy, mający zdrowe zmysły i serce, tworzyć i wyśpiewać jest w stanie. Natomiast twórcy pieśni bohaterskich używają wielkiej wTzię-tości i każdy słucha i oh z najwyższem zajęciem i uszanowaniem, wyr nadgradzając piewcę oklaskami uwielbienia podobnie jak i mowę .szamana, będącego w zachwycie.
Jakuci x) są ludem koczowniczym, a jego bogactwem i źródłem do życia koń i bydło rogate. Prócz tego oddają się z wuelkim zapałem i myśiiwstwu, przynoszącemu im pion bogaty w lesistych okolicach zamiaszkanego przez nich kraju. I u nich mieszkania są podwójne, zi nowe i letnie. Ostatnie są to lekkie stożkowe koliby z drążków powiązanych, pokrytych kawałkami kory brzozowej na miękko zgotowanej i zszytej. Takie szałasy stawiają sobie na bujnych łąkach, na których bydło się pasie, i nagromadzają w nich zapasy na zimę. Mieszkaniem zimowym zaś jest jurta, zewmątrz gliną i darniem obłożona. Pośrodku takiej jurty znnjduje się dostępne z wszech stron ognisko, na któróm ogień nieustannie utrzymywany bywa, a w koło ścian biegną ławy, w nocy do spania służące. AS7 górze na ścianie wisi odzież, broń i sprzęty domowe. W koło jurty są stajnie dla bydła. Komę pozostają dzień i noc na dworze i muszą sobie same paszę z pod śniegu dobywać. Jurty stoją najczęściej pojedynczo odosobnione, gdyż
P J o h. B e r n h. M ii 11 e r. Leben und Gewolmheiten dgg Ostjaken. Ber-l.u 1720, ;t.'. 56.
*) J. Pauly 1. c. Wrangel Eerd. Heise lange Ssr NArdkiiste von Sibirien. Berlin 1S37. Epmaun Adolf. Reise urn die Erde in den Jahren 1828 -30. Berlin 1833- 1 > o beli Peter. Trarels in KumrchatKa and Slberi«. London 1830.