485
potem się oblewali i jakby przy ognili piekli'” ’)• To oęclzie dostate-eznem do przekonania każdego, że dla ludów podobnych do mieszkańców kraju ognikowego klimat okolic nad cieśniną Berynga nie stanowił żadnej przeszkody przy przejściu ich z Azyl do Ameryki
Dowodem zaś, że pierwotni mieszkańcy Ameryki tą drogą przybyli, sa ich znamiona plemienności mongolskiej. Że ludy azyjatyckie i amerykańskie, zamieszkujące wybrzeża morza Berynga, są aż do złudzenia do siebie nawzajem podobne, wykazaliśmy już w poprzednich rozdziałach. Nawet i zwolennicy nauki o wielości gatunków ludzkiego rodu z Stanów Zjednoczonych Wyznali sami. że wszystkie pierwotne ludy Ameryki tak są do siebie podobne, jak „Żydzi czystej krwiu, i że jedyną rasą, do którejby ich w sposób rozumny zaliczyć można, jest mongolska*). Odwołujemy się dalej do Ał. Humboldt’a, przypisującego krajowcom Mexiku. z wyiątkism jednego nosa, wszystkie inne znamiona mongolskiego plemienia a nawet skośność oczu8), które to znamię i lud Chayma z północno wschodu Yenezueli ma posiadać4). Skośne oczy wraz z wydatnemi lukami jarzmowymi widział Maurycy Wagner u mieszkańców kraju Veragua a z czterech Indy-jan Bayano z Daryi posiadało według niego trzech wszystkie rysy mongolskie a nawet nos spłaszczony5). Podróżnikowi James Or-ton6) wpadł znowu w oczy lud Zaparo z nad rzeki Napo na wschód od Kordylerów w Ouito przez swoje wielkie podobieństwo do Chińczyków. Pewien oficer okrętu wojennego Skarpshooter, pierwszego,"który w Sierpniu 1866 r. w rzekę Para wr Brazylii wTpłynął. donosi temi samemi słowy prawie o tamtejszych Inayjanach, „że ich rysy żywo Chińczyków7 mu przypomniały4’ *). Burton opisuje krajowców z okolic wodospadu rzeki Caehauhy w Brazylii, jako ludzi z ,,wielkiem'i okrągłemi, kałmuck:emi głowami, plaskiem mongolskiem obliczem, szerokiemi i wystał ąccmi kościami licowemi, skośnemi a częstokroć i wązko szelinowemi chińskiemi oczyma i rzadkim wąsein"F). Inny
C Darwin, Journal of researches. London 1845, str. 218 i 220.
2) Mor ton. Types of mankind. str. 375.
*) Essai politinue sur la Nonrelle Espagne„ Faris 1811. T. I, str. 181.
4) Reisen m die Aequinoct;aIgegenden. Stutrg&rdt. 18*59. T II, str. 18.
5) Natnrwissenschaftliche Reisen. -Stuttg. 1870. T. I, str. 313 i 128.
6) The Andes und the Amazon. Lond. 1870, str. 170.
7) Hautical Magazine. Lond. 1S67 T XXXVI, str. 564.
s) R. Burton. Highiands of Brazii. London 1869. T II, str. 403,,