WA308�7 II5947 NAUKA O LUDACH235 I

219

odwrot młodsze siostry małżonki żonami współmałżonków. Zupełnie to samo miało miejsce i w Brytanii za czasów Cezara ¹). Wspólność żon w Tybecie ogranicza się do braci i bliższych krewnych a względy oszczędności tłomaczą tutaj poniekąd tę wstrętną bezecność ²). Ubóstwo iest też przyczyną, że u ludu Herero w południowej Afryce tu i ówdzie wielomęztwo się zdarza ³).

Do najciemniejszych lecz oraz i najbardziej pouczających zadań Etnologii należy zbadanie, jakim sposobem świat przyszedł do uni-knienia związków małżeńskich pomiędzy rodzeństwem i krewnymi. Opierając się na nowszych spostrzeżeniach, szkodliwość podobnych związków zdaje się być niewątpliwą, gdyż jeżeli jedno i drugie z ro^_ dziców na jedną i tę samą wadę cielesną cierpią, to ją tym pewniej w wyższym jeszcze stopniu na potomstwo przenoszą. Głuchota, osłabienie wzroku, bezpłodność, idiotyzm i choroby umysłowe muszą się u dzieci, które zarodki tych zaburzeń od rodziców odziedziczyły, wcześniej objawić lub gwałtowniej wybuchnąć ⁴). Lecz podobnego doświadczenia, wymagającego długoletniego śledzenia, nie mogły ruchliwe i jak dzieci bez troski o jutro żyjące ludy nabrać, a jednak wstręt do kazirodztwa jest u nich właśnie największy. W tern znaczeniu nie-powinnibyśmy rzeczywiście niczego tak troskliwie unikać, jak połączenia z siostrą, która nam co do zmieszania krwi jest tak blizką, a nawet jeszcze raz tak bliską, aniżeli matka lub córka, z któremi nasz organizm, co do swego pochodzenia, li do połowy się zgadza. Pomimo to, przepisy państwa peruwiańskiego zmuszały Inkasa właśnie do takiego małżeństwa ⁵k podobnież i Faraon egypski nie mógł sobie sto-

^x) De bello gallico libr, V, cap. 14.

-) v. Schlagintweit, Indien. T. II, str. 47.

³)    G. Fritsch. Die Eingebornen Siidafrikas, str. 227.

⁴)    JSawet i to przypuszczenie nie jest jeszcze od wszelkiego zarzutu wolne. W gminie Batz (3SOO mieszk,) na północ od ujścia Loary, położonej na wyspie i żyjącej prawie wyłącznie z roboty około wydobycia soli z naturalnych żup, małżeństwa pomiędzy krewnemi są oddawna w zwyczaju. 1 tak np. w r. 1865 musiano nie mniej jak dla 15 par wyrabiać na to dyspensę kościelną. A jednak nie znalazł V o i s i n, żyjący przez miesiąc w tej gminie, na 40 małżeństw pomiędzy krewnemi, których rodowód zupełny on zebrał, ani w jednem z nich przypadku tycli złych następstw, które zwykle podobnym związkom zagrażać mają. Antliropolog, Review. London 1868. T. VI, str. 231.

⁵)    Gar ci lass o, Commentarios reales T. I, lib, IV, cap. 9. str. 86. Tylko w braku siostry przychodzi kolej na najbliższą krewną.

http://rcin.org.pl